Makaleler

Kelamın İrade Anlayışı Ekseninde Mecburi Eğitim Konusunun Ele Alınması

Hayatî öneme sahip ve alternatifi olmayan hususlar mecburidir, alternatifi bulunan hususlar ise irade kapsamına girer ve mecburi değildir. Bununla beraber mecburilik ve iradî oluş tamamen birbirinden ayrık anlamlar değildir; birine atfedilecek anlam diğerinin de anlam içeriğini ilzam eder. Bu çerçevede mecburilik örtülü bir özgürlüğe, özgürlük de örtülü bir zorunluluğa işaret eder. Zorunlu eğitim herkes için…

İslâm İtikadı Açısından Değişim

Kurân açısından tek bir din vardır o da tevhid esasına dayanan İslâm dinidir. Ancak bu din insanlığın tek dini olarak kalmamış, insanlar bu dini çizgiyi değiştirerek kendilerine yeni dinler edinmişlerdir. Bunun üzerine Allah tarafından yeni uyarıcılar vasıtasıyla tevhide çağrılmışlar çağrıyı kabul edip kendinde olanı değiştirmek suretiyle yeni bir hayat tarzını seçenler olduğu gidi kendinde olanları…

İmam Mâtürîdî’ye Göre İnanç Esaslarının Bireysel ve Toplumsal Yaşama Yönelik Katkıları

Mâtürîdî, Allah’ın yarattığı her şeyde, yaratılış gereği hikmetler bulunduğunu kabul etmiştir. Burada Eş’ariler daha farklı düşünmektedir. O, hikmet boyutunun kapsamını dini buyruklara da kaydırarak, Allah’ın emir ve nehiylerindeki hikmetler üzerinde durmuştur. Zira Allah Teâla, hikmet sahibi olup, hakîmdir. Hakîmden ise ancak hikmet zuhur eder. Bu hikmet, yaratıklar, emirler ve yasaklarda da kendisini gösterir. Ehl-i sünnet’in…

Ateizm Savunucusu Sitelerde Din Karşıtı Bazı Argümanların Analizi ‘pozitifateizm.wordpress.com’, ‘ateizm.blogspot.com’ ve ‘ateistmedya.wordpress.com’ Örnekleri

Günümüzde gelişen iletişim araçlarının kullanımı insanların sosyal ilişkilerini çeşitlendirirken fikrî paylaşımlarını artırmış, ideolojik, siyasi ve kültürel pek çok iletişim alanının yanında dinî yaklaşım ve kabuller, ortak platformlarda çeşitli etkileşim alanları bulmuştur. Her kesimden insanın fikir beyanında bulunabildiği bu sanal ortamlar sosyal medya ve internet siteleri kanalıyla oluşturulmaktadır. Ateistlerin oluşturduğu internet siteleri de bu platformlar arasındadır….

The Disputed Name and Origin of Abū al-Fatḥ al-Karājikī (d. 449/1057)

This study examines the various historical attempts to explain the nisbah—the denominal adjectival appellation—al-Karājikī, of Abū al-Fatḥ Muḥammad b. ʿAlī b. ʿUthmān al-Karājikī, well-known Twelver Shiite theologian and jurist who studied under al-Shaykh al-Mufīd (d. 413/1022) and died in 449/1057. Several biographical sources explain that al-Karājikī’s nisbah means “tent-maker” or “tent-seller,” evidently interpreting karājik as…

Bir Son Dönem Osmanlı Âlimi Halil Şükrü el-Boyâbâdî ve Kitâbü’l-Ḳażâ’ ve’l-Ḳader Adlı Risalesi

Hz. Peygamber’in vefatı sonrası Hz. Osman’ın (öl. 35/656) şehit edilmesi ve Hz. Ali’nin (öl. 40/661) halifeliği döneminde vuku bulan Cemel ve Sıffîn savaşları özellikle Müslümanları karşı karşıya getirmiştir. Yaşanan bu hâdiselerden sonra başlayan tartışmalar, özelde bir Müslümanı öldürenin durumu genelde ise kader ekseninde sürdürülmüştür. İlk dönemde ortaya çıkan bireysel düşünceler zamanla fırka/mezheplerin görüşlerine dönüşmüş, bu…

Çocukla İnanç Esasları Üzerine Konuşmanın İmkânına Dair Bir İçerik Analizi

Doğan her çocuk onun varlığını önemseyen, gelişiminin tüm aşamalarının sağlıklı doğrultuda tamamlamasından sorumlu bir sosyal çevreyi hak eder. İnanç gelişimi de başta ebeveyn olmak üzere, bu sosyal çevreyi oluşturan diğer yetişkinler tarafından tıpkı fiziksel, zihinsel, kişilik ve ahlak gelişimi alanları gibi gerekli esas ve usullerle takip edilmelidir. Bu araştırmada İslam Kelam ve Akaidinin temel kaynakları…

Alevi-Bektaşi Yolunda Ahmed Yesevi’nin Yeri

Ahmed Yesevi, Türk Müslümanlığına mührünü vurmuş önemli şahsiyetlerden biridir. Alevi veya Sünni, Türk Müslümanlığının bütün şubeleri, Ahmed Yesevi’yi sahiplenmekte ve onun mirasçısı olduğunu iddia etmektedir. Bütün Türk yurtlarında Ahmed Yesevi’nin etkisi bir şekilde görülmektedir. Bu çalışma, Ahmed Yesevi’nin Alevi-Bektaşi yolundaki yerini incelemektedir. Çalışmanın ana kaynakları, Ahmed Yesevi ve erken dönem Yesevi halifelerinin eserleridir. Bunların yanında…

Oryantalistlerin Mâtürîdîlik Algısı: Ulrich Rudolph ve Angelika Brodersen Örneği

Mâtürîdî kelâmı, hem İslâm dünyasında, hem de oryantalistlerin ortaya koymuş oldukları çalışmalarda ihmal edilmiştir. Oryantalist araştırmacıların kelâm ilmine dâir ortaya koymuş oldukları çalışmaların tarihsel seyrine bakıldığında, çoğunlukla Mu’tezile, Eş’ârîlik, Şia ve günümüze dahi ulaşmayan küçük fırkalaşma hareketleri üzerinde yoğunlaşıldığı görülmektedir. 1950-60’lı yıllara kadar oryantalist çalışmalara çok fazla konu olmayan Mâtürîdîliğin fark edilmesi ve üzerinde durulmaya…

18. Yüzyıl Osmanlı Düşünürü Hafîdü’n-Nisârî’nin Risâle fi mec´ûliyyeti’l-mâhiyyât Başlıklı Risalesi: İnceleme ve Tahkik

Varlık-mahiyet ayırımının İbn Sina (ö. 428/1037) tarafından metafiziksel düzlemde ele alınışı, sadece zorunlu varlığı temellendirmeye yönelik bir adım oluşturmadı, nedensellik ekseninde mümkün varlığın zorunlu varlıkla ilişkisine ve mümkünün yaratılışına dair bir açıklama getirme amacını da taşıdı. Varlığın ve mahiyetin illetleri, kendinde mahiyetin statüsü, mahiyetin varlık kazanması hususlarıyla ilgili İbn Sînâcı yaklaşımın Fahreddîn er-Râzî (ö. 606/1210)…