Kelam ilminde ahad haberin epistemolojik değeri: Nureddin es-Sabuni örneği
“Kelam İlminde Ahad Haberin Epistemolojik Değeri: Nureddîn es-Sabuni Örneği” isimli bu tez, kelâm ilminde haber-i vâhidlerin kullanımı noktasında deskriptif karakterli bir çalışma olup, sonraki dönem Mâtürîdî kelâmcılarından Nûreddin es-Sâbûnî (ö. 580/1184) üzerine yoğunlaşmaktadır. Bu bağlamda kelâmcıların akaid konusunda haber-i âhâdın delil olmayacağı kabulü ve Sâbûnî’nin eserlerinde bu esasla örtüşüp örtüşmediği gözlemlenmiştir. Araştırmanın ilk bölümünde kelâm…
Babanzâde Ahmed Naîm’ı̇n Kelâm Anlayışının Epı̇stemolojı̇k Temellerı̇
Babanzâde Ahmed Naîm, yaşadığı dönemde İslam inanç ve değerlerini savunmak adına hem temel itikadi konulara dair yazılar kaleme almış hem de dönemin aktüel konuları arasında yer alan kadınların toplumsal kimliği ve tesettürü; birden çok kadınla evlilik, ahlakın imkân ve boyutları, kavmiyetçilik vb. dini-toplumsal meselelerde görüşlerini ortaya koymuştur. Esasen bütün bunları dönemin diğeraydınlarının birçoğunda da görmek…
Tanrı’nın Varlığını Kanıtlamanın (İsbât-ı Vâcib) Kelâm Bilgi Teorisindeki Yeri: Kādî Abdülcebbâr Örneği
Tanrı’nın varlığı kanıtlama (isbât-ı vâcib) kelâm ilminin diğer tüm meselelerin kendisine dayandığı en başta gelen gayesidir. Kelâmcıların özelliği inşa ettikleri bir bilgi teorisi ekseninde bunu ortaya koymaya çalışmalarıdır. Kelâmda mevcut, ma’dum, kadîm, muhdes, cevher, araz gibi ontolojik kavramların daha genelde bilinenler (malumat) kümesinin unsurları olmasından da anlaşılacağı üzere kelamcılar Tanrı’nın varlığı konusunu bilgiye konu olmak…
Ontoloji-Epistemoloji İlişkisinde Uzlaştırmacı Bir Kavram Önerisi: Şemseddin es-Semerkandî’de İtibârî Vücûdî Mâhiyet
Hanefî-Mâtürîdî kelâm geleneğinde felsefî kelâm yöntemini benimseyen ilk âlim olan Şemseddin es-Semerkandî, kelâm, mantık, matematik, astronomi, tefsir, âdâb ve münâzara gibi çeşitli alanlarda eserler vererek kendisini aklî ve naklî ilimlerde kanıtlamış önemli bir Türk-İslâm düşünürüdür. Sisteminin merkezine mantık ilmini yerleştiren Semerkandî, ileri sürülen her görüş ve delili mantıksal analiz etmiş ve hakikate ulaşmayı amaçlamıştır. Onun…