Alevî gelenek gerek ülkemizde gerekse dünyada önemli bir araştırma alanı olmuştur. Yapılan araştırmalar genellikle tarihsel süreç veya isimlendirme özelinde olmakla birlikte kültürel kimlik ve fikir dünyası özelinde nadiren çalışma yapılmıştır. Buradan hareketle geleneğe mensup ocak ve grup üyelerinin gündelik hayatı ve ibadet hayatının merkezi olan cemlerde büyük öneme sahip olan dua, gülbank ve tercümanlar, araştırılması gereken kıymetli bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Geleneğe mensup ocak ve grupların özellikle ibadet hayatlarının merkezine yerleştirdikleri âdâb ve erkân esnasında okunan dua, gülbank ve tercümanlar üzerinden geleneğin oturduğu mecranın tespitinin, Alevî gelenek hakkında oluşan farklı yorumlara bir nebze olsun açıklık getireceği aşikârdır. Bunun yanı sıra, sahip olunan zihniyetin ortaya çıkarılması hedeflenerek gelenek hakkında sağlıklı değerlendirmeler yapılabilmesi için de bir imkân sağlayacağı açıktır. Çalışmamız, giriş kısmı ile birlikte iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında çalışmanın önemi, konusu, amacı, yöntemi ve kaynakları hakkında bilgilendirme yoluna gidilmiş ve kavramsal çerçeve üzerinde durulmuştur. Çalışmamızın ilk bölümünde Alevî nitelemeli geleneğe mensup ocak ve grupların dinî statüsü hakkında değerlendirmeler yapılmış, bu ocak ve gruplarda icra edilen âdâb ve erkâna dikkat çekilmiş ve buradan hareketle geleneğin inanç ve ibadet boyutları incelenmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde ise, söz konusu âdâb ve erkân başta olmak üzere gündelik hayatta okunan dua, gülbank ve tercümanlara yer verilmiştir. Okunan dua, gülbank ve tercümanlar, diğer tasavvuf ekollerine mensup gruplarda okunan dua, gülbank ve tercüman örnekleriyle mukayese edilmiş, böylelikle Alevî geleneğe mensup ocak ve grupların diğer tasavvuf ekolleriyle olan türdeşliğine işaret edilmiştir.
Yazar: | RIZA SARİ |
Tür: | Yüksek Lisans |
Üniversite: | Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi |
Danışman: | PROF. DR. CENKSU ÜÇER |
Yayın Yeri: | Ankara |
Tarih: | 2021 |
Sayfa: | 141 |
URL: | https://tez.yok.gov.tr |