Berzah âlemi inancının ortaya çıkışı ve Mâtürîdî’nin berzah âlemi inancına bakışı

Öldükten sonraki hayatın bir parçası olan berzah âlemi gaybî bir nitelik taşımaktadır. Ancak gerek ayetlerin delâleti, hadislerin ve bugüne kadar bizlere aktarılan rivayetlerin verdiği bilgiler, gerek âlimlerin görüşleri göstermektedir ki berzah âlemi genel olarak kabir şeklinde yorumlanmıştır. Bu çerçevede kabirde bir hayatın, azap ve nimetin, sorgulamanın varlığına dair meseleler gündeme gelmiştir. Erken dönem kaynakları incelendiği zaman bu meselelerin itikâdi oluşumlar arasında tartışıldığı ve konuyla ilgili farklı yorumlar yapıldığı görülmektedir. Berzah âlemine dair herhangi bir şeyden bahsedilemeyeceğini söyleyen Cehmiyye, bir kısım Mutezile ve Hariciyye gibi bazı fırkalar hariç çoğunluğun berzah âleminin varlığını kabul ettiğini söylemek mümkündür. Bu âlemin mahiyeti hakkında ise ayrılığa düşüldüğü anlaşılmaktadır. Bu anlamda berzah âleminin varlığını kabul edenler ile etmeyenlerin delilleri ele alınmaktadır. İmam Mâtürîdî’nin de konu ile alakalı görüşlerinin tespit edilmeye çalışıldığı bu çalışmada onun tefsir niteliğindeki eseri Te’vîlâtü’l-Kur’an’a sıkça başvurulmuştur. Ayrıca berzah âlemi inancının bir ürünü sayılabilecek kabir ahvâli, kabir azabı ve nimeti konuları da İmam Mâtürîdî’nin mevzuyla ilgili görüşleri esas alınarak değerlendirilmektedir. İmam Mâtürîdî’nin en temeldeki fikri ise berzah âlemine dair bilgilerin ancak Allah’ın katında kesinlik arz eden bir mesele olduğudur. Onun bu husustaki fikri genel anlamda Ehl-i Sünnet’in meseleye bakış açısına da ışık tutmaktadır. 

Yazar: ZEYNEP KAHRAMAN
Tür: Yüksek Lisans
Üniversite: Marmara Üniversitesi
Danışman: PROF. DR. YUSUF ŞEVKİ YAVUZ
Yayın Yeri: İstanbul
Tarih: 2021
Sayfa: 101
URL: https://tez.yok.gov.tr