Yaratma, kavram ve içerik olarak önemli bir arka plana sahiptir. Hem yaratıcı hem de alem açısından ele alındığında da bu önemi korumaktadır. Dil yönünden zengin bir hazineye sahip olan Arapçanın yaratma kavramına karşılık gelen birçok kullanımı bulunmaktadır Bu çalışmamızda yaratma kavramının etimolojik tahlilleriyle birlikte Kur’an-ı Kerim’deki kullanım alanlarını da inceleyerek açıklamaya çalıştık. Düşünebilen bir varlık olarak insan dünyadaki var oluşu her dönem araştırmıştır. Çalışmamızda bu var oluşun Tanrı âlem ilişkisinde hem felsefe hem kelam ekolleri üzerinden değerlendirmelerini ele aldık. Kelâm ekollerinden konunun değerlendirmesi Mu’tezile ile başlamış yaratmanın mâhiyeti atomculuk, kumûn, tafra gibi teorilerle açıklanmaya çalışılmıştır. Nazzam’ın atomculuk fikrini reddiyle birlikte sonlu varlık- sonsuz bölünemeyen varlık tartışmaları başlamıştır. Eş’arîler için ise konu Tekvin- mükevvenin aynı olduğu görüşü ise Allah-âlem açısından Allah’ın sıfatları bağlamında ihtilaf oluşturmuştur. Felsefede ise Tanrı alem ilişkisinde mükemmel bir sistem anlayışı görülmektedir. Bu sistemi de sudûr teorisiyle açıklamışlardır. Ancak bu durum İslâm düşünce sisteminde kabul edilemez. Çünkü ne Allah bir sisteme aittir ne de alem o sistemin parçasıdır. Yaratma bahsini Mâturîdi kelamının ikinci kurucusu sayılan Ebu’l Muîn en- Nesefî’nin görüşleri çerçevesinde ele aldık. Meseleyi İlahî sıfatlar temelinde değerlendiren Ebu’l Muîn en-Nesefî, Allah’ın kudret, irade ve tekvin gibi O’na ait sıfatlarını bir zorunluluktan uzak tutmuştur. Nesefî’ye göre Allah’a ait bir zorunluluk nisbet edilemez. O dilediği zaman dilediğini yaratır. İslâm filozoflarının Allah’la birlikte başka bir ezeli madde anlayışını kabul etmeleri Nesefî’ye göre kıdem tartışmasına götürmektedir. Nesefî İslâm düşüncesinde atomculuk fikrini kabul etmiş ve Tekvin sıfatının da Allah’a ait bir sıfat olduğunu belirtmiştir. Yaratma fiili Allah’ın sıfatlarından bağımsız düşünülemez.
| Yazar: | BETÜL AKÇA |
| Tür: | Yüksek Lisans |
| Üniversite: | Necmettin Erbakan Üniversitesi |
| Danışman: | PROF. DR. RAMAZAN ALTINTAŞ |
| Yayın Yeri: | Konya |
| Tarih: | 2021 |
| Sayfa: | 109 |
| URL: | https://tez.yok.gov.tr |
