Bilindiği üzere İbn Sînâ’nın el-İşârât ve’t-Tenbîhât adlı eserinin sekizinci nematı haz incelemesine tahsis edilmiştir. Bu nemat, hazzın tarifini ve kısımlarını, hazzın farkındalıkla ve aklî idrakin muhtelif seviyeleriyle ilişkisini açıklama amacındadır. Nahcuvânî, İbn Sînâ’nın
ifadelerini tavzih etmesinin yanı sıra birkaç meselede yoğunlaşır. Birincisi, ahiret inancı ile haz kavrayışı arasındaki ilişkidir. Nahcuvânî ahiret inancı olmaksızın aklî haz kavramından kelimenin hakiki anlamıyla bahsedileceğini iddia eder. İkincisi, kemal kavramının hazzı idrak eden kuvvelere bağlı olarak anlam değiştirdiği ve duyu güçlerinin birinin kemalinin diğeri tarafından ikâme edilemeyeceğidir. Üçüncüsü, hazzın bilinci gerektirmesi ile ikinci farkındalığın eşlik ettiği bilinci gerektirmesinin birbirinden farklı durumlar olduğudur. Dördüncüsü ise hakiki anlamda aklî hazzın tahakkuk edeceği ölüm sonrası hayatın cismani olacağını savunmanın tenasühü kabul etmeyi gerektireceği iddiasıdır. Tebliğde Nahcuvânî’den önceki İşârât şarihlerinin katkıları dikkate alındığında zikredilen meselelere Nahcuvânî’nin katkısı incelenerek haz teorisi belirginleştirilecektir.
| Yazar: | Ömer Türker |
| Sempozyum Başlığı: | INCSOS VII Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi |
| Yer: | Bakü |
| Yayıncı: | Asos Yayınevi |
| Tarih: | 2-3-4 Haziran 2022 |
| Sayfa: | 231 |
| ISBN: | 978-625-7501-97-2 |
| URL: | https://incsos.net/Incsos_ozet_full.pdf |
