Fahreddîn er-Râzî’nin tenzih anlayışı ve haberî sıfatlara yaklaşımı

“Din dili” ya da başka bir deyişle “teolojik dil”, Kelam ve Felsefe’nin en önemli meseleleri arasında yer almaktadır. Bu problemin bir yönü, Tanrı’nın hakikatinin/zatının insan tarafından bilinemez olduğu ile ilgilidir. Bu konunun diğer boyutu ise insanın -Tanrı’yı bilme arzusunun neticesi olarak- O’nun hakkında konuşmasının mümkün olup olmadığı ile ilgilidir. “Fahreddin er-Râzî’nin tenzih anlayışı” isimli konuyu çalışmamızın birincil amacı, Kelam ilmi açısından oldukça önemli bir ismin tenzih gibi mühim bir meselede düşüncesinin ne olduğunu ortaya koymaktır. Özelde Râzî genelde ise Müslüman düşünürlerin “Tanrı hakkında konuşma” hususunda ne tür izahlar getirdiklerinin tespiti ve tarihte yapılan bu yorumların günümüz açısından değeri izahtan varestedir. Bu bağlamda tezimizde Râzî’nin eserlerinden hareketle, kendisinin düşünce dünyasını, meseleleri ele alış biçimini ve düşünce geleneğimizde yarattığı etkiyi ortaya koymaya çalıştık. Çalışmamızda bazı yerlerde analitik bazı yerlerde ise deskriptif yöntemi esas aldık. Düşünce geleneğimizin ne denli dinamik bir yapıya sahip olduğu, büyük mütefekkirlerin belirli bir “tanıma” sıkıştırılamayacağı, İslam düşüncesinin “süreklilik ve bütünlük” üzerinden okunmasının gerekli olduğu gibi meseleler, tezimizin sonuçlarından sadece birkaçıdır. Ayrıca, araştırmamız boyunca din dili meselesinde öne sürülen tenzihî, teşbihî veya temsilî dil anlayışlarının imkân ve zaaflarının neler olduğunu tespit etmeye çalıştık. Bu hususları irdelerken, teşbihe düşmeksizin tenzihin mümkün olup olmadığı sorusuna da cevap bulmaya gayret ettik.

Yazar: MUHAMMET ÇİFTCİ
Tür: Doktora
Üniversite: Erciyes Üniversitesi
Danışman: PROF. DR. MURAT SERDAR
Yayın Yeri: Kayseri
Tarih: 2021
Sayfa: 321
URL: https://tez.yok.gov.tr