Hanbelîlik ve Eş’arîliğin ayrıştığı nokta, nasları anlama biçimleridir. Hanbelîler, nasların zahirine tutunmak ve aklın rolünü, şahit ve teslim olmak seviyesine indirgemiştir. Eş’arîler ise Eş’ari’nin, akıl ve nakil birlikteliğine dayalı kelam yöntemini izlemiştir. Bu iki anlayışın temsilcileri zamanla birbirlerinin fikirlerini, doğru-yanlış şeklinde kategorize etmiş, karşılıklı tartışmalara, hatta kavgalara kadar işi götürmüştür. Buna misal, İbn Teymiyye ve muhalifleri arasında geçen tartışmalar ve gerçekleşen hadiselerdir. Bir Hanbelî olarak İbn Teymiyye, Ashabü’l-Hadis geleneğinin mirasına sahip çıkarken, muhalifleri olan Eş’arîler onun nasları anlayış biçimine karşı çıkmış ve bu, ilmî bir ihtilafın ötesinde, hasmâne tutumların sergilenmesine, iftiralara ve hapsettirmelere kadar gitmiştir. Mezhep mensuplarının birbirine müsamaha ile yaklaşması ve tarihteki üzücü hadiselerin tekrar etmemesi gayesiyle yaptığımız bu çalışmamız, Hanbelî ve Eş’arîler arasındaki anlayış farkını, bunun tarihsel süreçte nasıl derinleştiğini göstermesi bakımından önemlidir.
| Yazar: | Ahmet YALÇIN |
| Yayın: | Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi |
| Cilt: | 9 |
| Sayı: | İDEKTA |
| Sayfa: | 195 – 202 |
| Tarih: | 2021 |
| DOI: | 10.18506/anemon.906740 |
| ISSN: | 2149-4622 |
| URL: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/anemon/issue/64270/906740 |
