Hz. Osman ve Hz. Ali dönemi olaylarının itikâdî mezheplerin doğuşuna etkileri

Müslümanlar Hz. Muhammed’in vefatından sonra devlet başkanı olarak kendilerine Hz. Ebû Bekir’i halife seçtiler. Hz. Ebû Bekir’in hilafete gelmesiyle İslâm tarihinde Hûlefa-i Raşidîn olarak adlandırılan dönem başladı. Hz. Osman, Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer’in hilafete geliş yönteminden farklı bir şekilde şûra ile üçüncü halife olarak seçildi. Hz. Osman’ın yaklaşık olarak 12 yıl süren halifelik dönemi İslâm Tarihi kaynaklarında sakinlik dönemi ile karışıklık dönemi olarak iki ayrı bölüm şeklinde ele alınmaktadır. Hz. Osman’ın fetih, sükûnet ve bolluk ile geçen hilafetinin yaklaşık 6 yıllık döneminde herhangi bir kargaşadan söz edilmemektedir. Halifeliğinin ikinci yarısı diyebileceğimiz ikinci 6 yıllık döneminde ise Müslümanlar arasında birtakım fitne olayları, ihtilaf ve ayrışmalar meydana gelmiştir. Hz Osman’ın şehit edilmesiyle başlayan fitne olayları, Hz. Ali döneminde daha da yayıldı Hz. Muhammed’in (s.a.v) vefatından sonra göreve gelen dördüncü halife olan Hz. Ali, selefi Hz. Osman’ın şehit edilmesiyle halktan biat almıştı. Hz. Ali’nin hilafet döneminde Müslümanların ilk kez karşı karşıya kaldığı pek çok sorun ortaya çıkmıştır. Bu dönemde Cemel, Sıffîn ve Nehrevan savaşları gibi iki tarafın da Müslüman olduğu savaşlar vuku bulmuştur. Bu dönemde Müslümanlar arasında gerçekleşen olaylarla ilgili meydana gelen çeşitli görüşler ve fikirler neticesinde farklı gruplar ve ekoller ortaya çıkmıştır. Çalışmamızda Hz. Osman ve Hz. Ali’nin halifelik dönemlerinde meydana gelen olaylar ve bu olaylar neticesinde Müslümanlar arasında ortaya çıkan fırkalara değinilmiş ve bu olayların Mezhepler Tarihi açısından öneminden bahsedilmiştir. Hz. Ali’nin şehit edilmesiyle halife seçilen Hz. Hasan, hilafeti Muaviye’ye kendi rızasıyla devretmiştir. Böylece Hulefâ-i Raşidîn dönemi sona ermiş ve İslâm tarihinde saltanat dönemine geçilmiştir. Muaviye b. Ebi Süfyan döneminin de sona ermesiyle İslam toplumunda siyasî ve sosyal ayrılıklar iyice belirginleşmiş, bunun neticesinde de pek çok siyasî ve itikadî mezhep ve ekol ortaya çıkmıştır.

Yazar: ZEYNEP GÜNEŞ
Tür: Yüksek Lisans
Üniversite: Harran Üniversitesi
Danışman: PROF. DR. MUSTAFA EKİNCİ
Yayın Yeri: Şanlıurfa
Tarih: 2021
Sayfa: 102
URL: https://tez.yok.gov.tr
23 Ekim 2022