Dinin yorum biçimi olan mezheplerin oluşumunda insan faktörü önemli bir yer tutmaktadır. Aynı şekilde insanların dini anlama, yorumlama ve yaşamalarında mezheplerin güçlü ve doğrudan etkileri vardır. Bu karşılıklı etkileşimi açık bir şekilde görebileceğimiz alanların başında mezheplere ait metinler gelmektedir. Pek çoğu rivayet kültürüne dayanan bu metinler incelendiğinde mezheplerin düşünce yapısını yansıttıkları görülmektedir. Böyle metinlerden biri olan ve İmâmiyye Şiası’na ait binlerce rivayeti bir araya getiren eserlerden biri de Bihâru’l-Envâr’dır. İmâmiyye Şiası’nın önemli isimlerinden Allâme Meclisî, mezhebe ait bütün rivayetleri toplama gayesiyle telif ettiği bu hacimli çalışmada İslamî ilimlere ait hemen hemen her konuya değinmiştir. Hz. Muhammed’in hayatı ve nübüvveti ile ilgili meseleler de bunlar arasındadır. Hz. Muhammed’in peygamberliğini ispat için kullanılan delillerden ikisi de irhâsât ve tebşîrâttır. İrhâsât rivayetleri, Hz. Peygamber’in peygamber olmadan önceki dönemindeki harikuladeliklere, tebşîrât rivayetleri ise onun müjdelenmesine tekabül etmektedir. Yani bu rivayetler, İslam dininin tebliğ edilmesinden önceki zamanda olanları anlatmaktadır. İmâmiyye de diğer mezhepler gibi Hz. Muhammed’in ölümünden çok sonra ortaya çıkmıştır. Buna rağmen bu rivayetlerde mezhebe ait izler bulunmaktadır. Biz bu makalede Bihâru’l-Envâr’daki irhâsât ve tebşîrât rivayetlerine yansıyan mezhebî etkiyi incelemeye çalışacağız. Bunu da mezhebin karakteristik özellikleri üzerinden göstermeye gayret edeceğiz.
| Yazar: | Muharrem Samet BİLGİN |
| Yayın: | Turkish Journal of Shiite Studies |
| Cilt: | 3 |
| Sayı: | 2 |
| Sayfa: | 211 – 226 |
| Tarih: | 2021 |
| DOI: | 10.48203/siader.1034195 |
| ISSN: | 2687-1882 |
| URL: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/siader/issue/67460/1034195 |
