Elinizdeki çalışmamız, XVI. yy.’da yaşayan akâid, kelâmi mantık, felsefe, fıkıh, tasavvuf, divan, edebiyat, tefsir alanlarında eserler telif eden ve iyi derecede Farsça ve Arapça bilen Leâlî Ahmed’in görüşlerini Şerhu Kasîdeti’n-Nûniyye eseri bağlamında ortaya koymayı amaçlamaktadır. İstanbul’un ilk kadısı Hızır Bey’in (ö. 863/1459) ilgili dönemde tartışılan felsefî meselelere gönderme yapılarak Hanefî – Mâturîdî anlayış çerçevesinde yazdığı Kasîde-i Nûniyye, şiir şeklinde olan akâid eseridir. Döneminde ve sonrasında ses getiren bir eser olan Kasîde-i Nûniyye hem talebeleri tarafından hem de günümüze değin sonraki asırlarda şerhlere konu olmuş bir metindir. Çalışmamıza konu olan eser, İbn Kemalpaşa’nın talebesi, Manisa’nın Saruhan ilçesinde dünyaya gelen, birçok diyarı gezen, İbn Kemalpaşa’nın emriyle kadılık görevlerinde bulunup Amasya’da vefat eden Leâlî Ahmed Çelebi’nin Kasîde-i Nûniyye üzerine yazılan şerhlerden biridir. Bu çalışmamızda XVI. yy.’da yaşamış güzide bir Osmanlı âlimi ve eserleri gün yüzüne çıkarma, şerh – hâşiye döneminin anlaşılmasına katkıda bulunma, Eşarî – Mâturîdî mezheplerinin söz konusu dönemdeki ilişkilerine ışık tutma hedeflenmektedir. Bu tezimizde, Leâlî Ahmed’in kaynaklarda kendisi hakkında detaylı bilgi olmadığından dolayı kısa bir şekilde hayatı ve muhtevası hakkında özet bir şekilde eserleri hakkında bilgi verip, kelâmî görüşleri, atıfta bulunduğu âlimler, mezhepler, dinlere temas ettik, mezhebi, Ehl-i Bidat’a karşı tavrı, şerh yöntemi izâh etmeye çalıştık, Şerhu Kasîdeti’n-Nûniyye’nin tek nüshası mevcut olduğundan dolayı bu nüshanın özellikleri, âlimimize aidiyeti ve bulunduğu mecmua hakkında bilgi verdik, daha önceki asırlarda akâid metinleri mevcut iken, hatta el-Fıkhu’l-ekber, el-Akîdetü’n-Nesefî, Emâlî, el-Akîdetü’t-Tahâvî gibi akâid metinleri üzerine şerhler yazıldığı halde Kasîde-i Nûniyye’nin yazılmasına neden olan hususu belirtmeye gayret ettik ve XVI. yy.’da tartışılan konular beyân etmeye çalıştık.
| Yazar: | MURAT KAAN KIVILCIM |
| Tür: | Yüksek Lisans |
| Üniversite: | Karabük Üniversitesi |
| Danışman: | DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YILDIZ |
| Yayın Yeri: | Karabük |
| Tarih: | 2022 |
| Sayfa: | 147 |
| URL: | https://tez.yok.gov.tr |
