Modern dönemde özellikle, Descartes’in mekanizmi, David Hume ve Immanuel Kant’ın tecrübe ve akla yönelik itiraz ve eleştirileri, darwinizmin canlı türlerinin oluşumuna yönelik açıklamaları vb. fikirler, dini açıklamalar ve inançların sorgulanmasında etkili olmuştur. Bu durum neticede“âlemde görünenden başka bir şey yok”ilkesiyle pozitivist bir dünya anlayışını tesis etmiştir. Bu düşünce için tek geçerli bilgi pozitif bilgi olup bunun karşısındaki metafizik ve teleolojik her türden açıklama hayal ürünü olarak kabul edilmiştir. Batı dünyasında söz konusu olan bu paradigmayla beraber bilimsel ve felsefî gelişmelerin bir sonucu olarak, pozitivizm, materyalizm, darwinizm, ateizm vb. inkârcı akımlar revaç bulmuştur. Diğer yönden pozitivizm ve onunla ilişkili olan düşünceler Osmanlı düşüncesine Tanzimatla beraber Batı dünyasından yapılan tercümeler, çeşitli dernekler ve edebi akımlarla girmiştir. Bu dönemde Batı kaynaklı bu düşünceleri savunan aydınlar olduğu gibi dönemin bir kısım uleması da bu tür inkarcı ve şüpheci akımlara karşı tepki göstermiş ve Yeni İlm-i Kelâm adı altında mücadele yöntemleri ortaya koymaya çalışmışlardır. Mustafa Sabri Efendi de Osmanlının son dönemlerinde yetişen bir mütekellim olarak, Batı düşüncesini bir taklitten öte epistemolojik tahliller yapmaya çalışmış bir mütefekkirdir. O, Batı dünyasının İslam coğrafyasını fikri ve siyasi olarak kuşatma altına aldığı bir dönemde, bir kısım Müslüman aydının etkisi altında kaldığı modernist düşünceye reaksiyon gösteren kişilerden birisi olmuştur. Bu çalışma da Mustafa Sabri Efendi’nin, dönemin ortaya çıkardığı sorunlar olarak görülen ve pozitivizm olarak nitelenebilecek şüphecilik, materyalizm, ateizm, determinizm, mucize ve darwinizm vb. gibi itikadî, ve felsefî konulara dair görüş ve eleştirilerini tespit etmeye yöneliktir.
