İbn Teymiyye’ye göre akıl-nakil ilişkisi

İslama aykırı gördüğü fikirlere karşı mücadele eden İbn Teymiyye’nin kitaplarındaki en önemli meselesi, İslam dinini yanlış anlama ve uygulamalara karşı savunmaktır. O İslam dinini Kur’an ve sünnet’teki asli şekliyle korumak amacıyla selefi düşünceyi savunmuştur. İslâm toplumuna zarar vereceğini düşündüğü her türlü fikir ve uygulamalarla mücadele etmiştir. Bu çalışmada İbn Teymiyye’nin, akıl ve nakil anlayışı üzerinde durulmuştur. Tezimiz, giriş ve üç ana bölümden oluşmaktadır. Çalışmamızın amacı akla ve nakle layık oldukları yeri verme ve sarih akıl ile sahih nakil arasında bir zıtlık olmayacağını izah etme ve ıspat etme konusunda İbn Teymiyye’nin fikirlerini ortaya koymak, onun selefi bakış tarzına getirdiği açılımları belirtmek ve ‘dini akılcılık metodu’ diye tabir edilen tutumunu tespit edip açıklamaktır. Onun amacı İslam düşüncesinin felsefi terminolojiden arındırılıp Kur’anî terminolojiye dönüştürülmesi, nassların te’vil ve teorilerle lafzî/aslî yapısından uzaklaştırılmamasıdır. Onun temel argümanlarından biri İslam düşünce sistemini anlamak için Yunan felsefesine ihtiyaç yoktur. Dolayısıyla İslâm düşüncesi Aristoculuğa indirgenmemelidir. Bu çalışmamızda İbn Teymiyye’nin ilmi şahsiyetinden ve onun selefiliğinden bahsedilmiştir. Onun yaşadığı dönem, düşünce ortamı ve onun entelektüel hayatı hakkında yapılan çalışmalar incelendi ve bu dönemin onun ilmi kişiliğinin oluşmasında etkileri araştırılıp yazıldı. İbn Teymiyye’nin kelam, felsefe ve tasavvuf karşıtlığından bahsedildi. Onun akıl ve nakil konusundaki fikirleri, eserlerinden ve hakkında yazılmış olan eserlerden tahlil ve tespit edilerek aktarılmaya çalışıldı. Onun tesbit edilen görüşleri başka âlimlerin, mezheplerin ve Mütekaddimin Selefilerin görüşleriyle karşılaştırarak değerlendirildi. Sonuç olarak İbn Teymiyyenin sanılanın aksine aklı dışlamadığı, aklın sahasını ve hududunu tayin ettiği belirlendi ve ona göre sarih akıl ile sahih nakil arasında bir zıtlık olmadığının tespiti yapılarak değerlendirildi.

Başlığı: İbn Teymiyye'ye göre akıl-nakil ilişkisi
Türü: Doktora
Bolum: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 159
Danışman: PROF. DR. SÜLEYMAN TOPRAK
4 Haziran 2025

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir