Bu çalışma, Türkiye’de Selefîyyecilik ve tarikatvari gruplar arasında meydana gelen dinî çatışmaları incelemektedir. Araştırmanın odak noktası, Cübbeli Ahmet (Ahmet Mahmut Ünlü) ve Ebu Hanzala (Halis Bayancuk) gibi figürler üzerinden, inanç, ibadet ve sosyolojik boyutlarda bu iki grup arasındaki çatışmaların nedenlerini ve etkilerini açıklamaktır. Çalışmanın problemi, modern dönemde Selefî ve tarikatvari yapıların birbirleriyle olan anlaşmazlıklarının dinî ve toplumsal boyutlarını ortaya koymaktır. Çalışmada, Selefîyyeci gruplar ve tarikatvari yapılar arasındaki çatışmaları inceleyerek bu anlaşmazlıkların inanç, ibadet ve sosyolojik boyutlardaki etkilerini anlamak amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, müteşabih ayetlerin yorumu, amel-iman meselesi, şefaat inancı ve türbe-kabir ziyaretleri gibi konular ele alınmıştır. Ayrıca, bu grupların siyasal yaşamdaki rolleri ve toplumsal etkileri de değerlendirilmektedir. Selefîyyecilik ve tarikatvari gruplar arasındaki gerilim tarihsel süreçte daima var olmuştur. Bu çalışma, modern dönemde bu çatışmanın nasıl evrildiğini ve toplumsal yapılar üzerindeki etkilerini inceleyerek, din sosyolojisi alanına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, araştırma literatürdeki bir boşluğu doldurmakta ve Türkiye’deki dini yapıların sosyolojik analizi için yeni bir perspektif sunmaktadır. Nitel bir araştırma yaklaşımı benimsemekte ve sosyolojik bağlamda yorumlayıcı bir perspektif sunmaktadır. Araştırma, tarihsel dokümantasyon tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiş ve veriler, Selefî ve tarikatvari grupların sosyal fonksiyonları ve dini pratikleri üzerine odaklanmıştır. Çalışma, Türkiye’deki dini grupların karşılaştırmalı analizini yaparak, bu grupların toplumsal ve dini etkilerini değerlendirmektedir. Araştırma, Cübbeli Ahmet ve Ebu Hanzala gibi belirli figürler üzerinden Selefîyyecilik ve tarikatvari yapılar arasındaki çatışmaları incelemektedir. Çalışma, bu isimler dışındaki dini grupları ve modern Selefî yapıları kapsamamaktadır. Araştırma kesitsel bir nitelik taşımakta ve Ekim 2023 ile Temmuz 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Bulgular, Selefîyyecilik ve tarikatvari gruplar arasındaki çatışmanın, sadece teolojik ve ibadet boyutlarıyla sınırlı kalmadığını, aynı zamanda sosyo-politik bir boyuta da sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Selefîyyecilerin literal yorumları ve tekfirci yaklaşımları, tarikatvari grupların mistik ve geleneksel pratikleriyle çatışmaktadır. Tarikatvari grupların sosyal ve siyasal yaşamda etkili olması, Selefîyyeciler tarafından eleştirilmekte ve bu durum, dinin siyasallaşmasına yönelik kaygıları artırmaktadır. Araştırma, Türkiye’deki dini çeşitliliğin ve dinamiklerin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunarak, toplumsal barış ve uyumun sağlanması için önemli ipuçları sunmaktadır. Bu çalışma, Selefî ve tarikatvari gruplar arasındaki çatışmaların Türkiye’nin sosyolojik yapısındaki yansımalarını inceleyerek, gelecekteki araştırmalara yönelik yeni perspektifler sunmaktadır. Dini çeşitliliğin yönetilmesi ve toplumsal uyumun sağlanması için politikaların geliştirilmesine katkı sağlayabilir.
