İmparatorluk Çağında Osmanlı Mezhepler Tarihi Yazıcılığı
İslâm mezhepleri tarihinin temel literatürünü makâle, fırak ve milelnihal türü eserler oluşturmaktadır. Müellifler bu eserler aracılığıyla hem kendi zamanlarındaki hem de geçmiş dönemlerindeki fırkalara dair görüşlerini belirtmişlerdir. Bunu da genellikle bir fırka şablonu üzerinden yapmışlardır. Şablonun biçimi ve içeriğine göre de farklı fırka gelenekleri ortaya çıkmıştır. Bunlardan en meşhuru Eş‘arî ile Doğu Hanefî fırak geleneğidir….
Ebû Hâtim Ahmed b. Hamdân er-Râzî’nin Kitâbu’z-Zîne Adlı Eserinde Mezhepleri İsimlendirme ve Tasnif Yöntemi
İslâm Mezhepleri Tarihi alanında yazılan ilk dönem kaynak eserler, günümüz dünyasında mezheplerin anlaşılmasında ve yorumlanmasında önemli bir konuma sahiptir. Bu eserlerin bir kısmı çeşitli nedenlerden dolayı günümüze ulaşmamıştır. Fakat bu eserlerin bir kısmı zamanımıza kadar ulaşmış ve mezheplerin anlaşılmasında önemli bir etken olmuştur. Ebû Hâtim Ahmed b. Hamdân er-Râzî’nin (ö. 322/933-934) Kitâbu’z-Zîne adlı eseri, günümüze…
Lütfî Paşa’nın “Risâle-i Firak-i Dâlle” adlı eseri ve değerlendirilmesi
Bu çalışmada, Lütfî Paşa’nın Osmanlıca telif edilmiş Risâle-i Fırak-i Dâlle adlı eserinin tahkik ve tahlîli yapılmıştır. Hz. Peygamber’in “73 Fırka hadisi” diye bilinen rivayet bağlamında Müslümanlar tarih boyunca fırkalaşma ve mezhepleşme olgusuyla karşı karşıya kalmıştır. Her devrin anlayış ve zihin dünyası farklılık arz ettiği için fırkalar da dinamik bir yapıya sahip olmuştur. Ana gövdeleri sabit…