Ebü’l-Kasım el-Belhi’nin Makalat’ında Zeydiyye Algısı
İslam düşüncesinin teşekkül dönemi olarak da isimlendirilen yaklaşık ilk üç yüz yıllık dönem İslam mezhepleri tarihi açısından büyük önem arz etmektedir. Söz konusu dönemde bir kısmı zamanla kaybolan ancak büyük bir kısmı varlığını günümüze kadar devam ettiren belli başlı düşünce ekollerinin temelleri atılmıştır. Mezheplerin henüz tam olarak teşekkülünü tamamlamadığı bu süreçte ekoller arasında bir takım…
Posthümanizm ve Transhümanizmde İrade Özgürlüğü Problemi
Hümanizmin tarihsel olarak gerilediği varsayımına dayanan, Aydınlanmacı aklın ve seküler bilimsel rasyonalitenin kendi kendini düzenleyen ve teleolojik olarak yapılandırılmış ilerlemeci fikrine karşı çıkan posthümanizm, insanı tarihsel olarak diğer yaşam formlarının üzerinde ve kontrolünde konumlandıran kültürel temsilleri, güç ilişkilerini ve söylemleri inceleyip eleştirir. Posthümanizm ayrıca insanların benzersiz yaratıklar olduğu fikrini içeren insan istisnacılığını ve insanların doğal…
Kelâm İlminin Yeniden İnşası Bağlamında Fazlur Rahman’ın Kelâm Eleştirisi
İslam düşüncesinde Uṣûlü’d-dîn olarak ifade edilen Kelâm ilmi, inşâî bir ilim olarak kabul edilmiştir. Dolayısıyla Kelâm ilmi, teorik anlamda başlangıç olduğu gibi aynı zamanda sosyal yaşamda da dinamik bir yapıya sahiptir. Dinin umdelerinin nasıl anlaşılması gerektiği konusunda tarihsel ve coğrafi olarak her bir Müslüman toplumunun geçmiş kültür mirasları dikkate alınarak, tevhid düşüncesinin ve buna eşlik…
İktidar Olmanın ve Muhalefette Bulunmanın Ahlâkî Söylemlere Etkisi -Erken Dönem İslam Düşüncesi Bağlamında Bir Değerlendirme-
İktidar olmanın ve muhalefette bulunmanın farklı ahlâkî söylemler doğurduğu tarihsel olarak sabittir. Siyasal aktörlerin ve düşünürlerin siyasal pozisyonları, onların ahlâkî söylemlerinin içeriğini belirlemiştir. Bu makale siyasal duruşun, siyasî aktörler ve kelâmî fırkaların ahlâkî söylemleri üzerinde belirlenimini erken dönem İslam düşüncesi bağlamında konu edinmektedir. İktidarı elinde bulunduran Emevîler’in ve sonrasında Abbâsîler’in söyleminde yöneticiye itaat, asayiş ve…