İsmâilîlik ve Neoplatonizm: Ebû Ya‘kûb es-Sicistânî Örneği
Bu çalışma Ebû Ya‘kûb es-Sicistânî’nin Yeni Eflâtuncu görüşlerini, Plotinus’un düşünceleriyle karşılaştırmalı olarak ele almaktadır. 4./10. yüzyılda yaşayan Sicistânî, İsmâilîliğin Horasan-Mâverâünnehir dâîlerindendir. Zikredilen dönemde dâîlerin fikirlerini yayabildiği ve entelektüel düşünceler geliştirdiği bölgede, İsmâilîlerin güç kazandığı, bazı devlet adamlarının onlara destek verdiği gözlenmektedir. Bu gelişim, Muhammed b. Ahmed en-Nesefî ve Ebû Hâtim er-Râzî gibi dâîlerin Sicistânî’ye hatırı…
Bilim ve Din Birliktelikleri
Bir kitaba gösterilecek saygı onu anlamaya çalışmakla başlar. Herhangi bir metne, burada Kur’an’a, saygı duymadan onu anlayamaz, Kur’an’ı anlamadan da ona saygı duyamazsınız. Kur’an’a saygı göstermek isteyenin de, bu dünya ile ilgili Müslüman hidayetini anlamak isteyenin de yolu Kur’an’ı doğru okumak, anlamak ve anlamlandırmaktan geçmektedir. Allah’ın esirgeme ve zenginliği, ona inanan ve tövbe eden kullar…
İslam Dünyasında Mezhepsel Gerilimlerde Şii Ekollü Sosyal ve Dini Bir Örgütlenme: Hizbullah
Ortadoğu İslam dünyasında aktüel olan bölünme ve ayrışmada Hizbullah örgütünün yürüttüğü Şiî eksenli mezhebi politikaların etkisi çalışmamızda ortaya konulmaktadır. Hizbullah örgütünün kuruluşu İran İslam Devrimiyle eş zamanlı bir sürece denk gelmekte ve İran’ın Hizbullah örgütü ile yakın ilişkisi bilinmektedir. Şiîlik mezhebini benimseyen Hizbullah örgütü gerek kurulduğu Lübnan’da gerekse Ortadoğu’nun farklı ülkelerinde aktif siyasal, sosyal ve…
Hasan Onat’a Göre İslâm Mezhepleri Ve Müslümanlar Arasındaki İlişkiler -Sorunlar Ve Öneriler-
İslâm mezhepleri, dinin anlaşılmasındaki farklılaşmalarla belirli fikirlerin ya da şahısların etrafında teşekkül eden, zamanla kurumsallaşarak Müslümanların din ve hayat anlayışlarını derinden etkileyen beşerî oluşumlardır. Ancak yüzyıllar geçtikçe taraftarlarınca dinin kendisi olarak algılanmaya başlanan mezhepler, siyasi etkenlerle birlikte geçmişten günümüze Müslümanlar arasında anlaşmazlıkların, husumetlerin, çatışmaların ve savaşların sebebi haline gelmiştir. Günümüzde de maalesef İslâm dünyasında Müslümanlar…
Azerbaycan’da İslâm ve Mezhep Olgusu
Azerbaycan, jeo-stratejik konumu itibariyle tarih boyunca bölgesel güçlerin dikkatini çeken bir coğrafyada yer almaktadır. Bu coğrafyada İslâmiyet öncesinde Mazdekîlik, Maniheizm ve Zerdüştlük gibi bölgesel inanç yapıları yanında Hristiyanlık ve Yahudilik gibi dinler de vardı. Ayrıca Türklerin varlığı sebebiyle bölgede Gök Tanrı (Tengricilik) inancı da temsil edilmekteydi. İslâmiyet, ilk halifelerden Hz. Ömer döneminde sahabenin eliyle bölgeye…
İslam’da Siyaset-Ahlâk İlişkisi ve Toplumsal Yansımaları
İslam, Allah’ın, insanlara gönderdiği son ilahi dindir. Bu dinin temel gayesi, insanı ahlaken eğiterek huzurlu bir toplum meydana getirmektir. Bir yönetim sanatı olan siyaset, genelde özenin, nesneyi eğiterek belli bir kıvama getirme, özelde ise insanı yönetme sürecidir. Ahlak ise, bireyin diğer insanlarla olan ilişkisinde, uyulması gereken prensipler bütünüdür. Bir davranışın ahlaki alarak nitelendirilebilmesi için onun,…
Kelam İlmi, Analitik Gelenek ve Türkiye’de Din Felsefesinin Ehemmiyeti
Din felsefesi, kendine has amaçları ve soruları olan nispeten genç bir akademik alandır. Bununla beraber Türkiye’deki ilahiyat eğitiminin bir parçası olması hasebiyle bu disiplinin mahiyetini ve amaçlarını ilgilendiren çeşitli hususlar söz konusudur. İlk olarak, din felsefesinin dinî öğreti açısından tarafsızlığını ve nesnelliğini açıklamak için hem Avrupa’daki hem de Türkiye’deki ortaya çıkış serüveni değerlendirilecektir. İkinci olarak,…
Eş-Şebab Hareketi ve Somali’de İslam’ın Geleceği
Somali sömürge sonrası dönemde çok yönlü bir yeniden yapılanma problemiyle karşı karşıya kalmıştır. Bağımsızlık sonrasında kurulan diktatörlük idaresi ülkenin alt yapı ve kurumsallaşma çabasını tamamlamayı başaramamış, 1991 yılında merkezi hükümetin çöküşüyle “başarısız devlete” dönüşen Somali yaklaşık 30 yıldır oluşan güç ve iktidar boşluğunun menfi sonuçlarıyla yaşamaya başlamıştır. Uluslararası camianın yanlış stratejiler üzerine bina edilen sorun…
Osmanlı müelliflerinin eserlerinde mezhebî konuların incelenmesi (XVI. yüzyıl Taşköprizâde İsameddin Ahmed bin Mustafa Efendi örneği)
XVI. yüzyıl Osmanlı Devleti’nin yükseliş dönemidir. Bu yüzyılda zirvede olunan ilim alanında da çok sayıda seçkin ilim adamları yetişmiş ve önemli eserler bırakmışlardır. Osmanlı’nın yükseliş devrinde Kelâm ilminde şerh ve haşiye çalışmalarının ağırlıkta olduğu görülse de özgün eserler de verilmiştir. Özellikle bu yüzyılda ilmiye sınıfı içerinde tedris ve telif gibi faaliyetleriyle tanınan Taşköprizâde İsameddin Ahmed…
Yahya b. Ebi’l-Hayr el-İmrani’nin Zeydileri eleştirisi
“Yahya b. Ebi’l-Hayr El-İmrâni’nin Zeydîleri Eleştirisi” başlıklı tez çalışmasında, 6./12. yüzyılda Yemen’de yaşayan Yahya b. Ebi’l-Hayr El-İmrânî’nin el-İntisar fi reddi ale’l-Mutezileti’l-Kaderiyyeti’l-eşrar adlı eseri bağlamında Zeydîleri eleştirdiği hususlar genel olarak incelenmektedir. Tezimiz giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmakta olup, girişte tez çalışmamızın ana konusu, önemi, kapsamı, amacı, yöntemi ve istifade edilen temel kaynaklara ilişkin bilgiler verdik….
- 1
- 2