Kemalpaşazâde

Kemalpaşazâde’nin Cisim Risâlesi: İnceleme, Tahkik ve Çeviri

Cismin hakikatine dair tartışma, İslam düşünce tarihinde pek çok meseleyi doğrudan ya da dolaylı olarak ilgilendiren bir problematik olarak varlığını sürdüregelmiştir. Bu sebeple metafizikte ve tabiat felsefesinde cismin tanımı ile birlikte cismin hakikatine dair tartışmalara da geniş yer verilmiştir. Bu tartışmalar çerçevesinde ortaya çıkan farklı görüş ve değerlendirmeler ise konunun ele alındığı çeşitli eserlerde tasnife…

Kemalpaşazâde’ye Göre Şerrin Allah’a Nispeti Problemi

Bu makalede Kemalpaşazâde açısından şerrin Allah’a nispet edilip edilemeyeceği problemini araştırdık ve onun böyle bir nispeti olumsuzlayan görüşü nasıl temellendirdiğini ortaya koyduk. Kemalpaşazâde, şerrin Allah’a nispeti problemini “Risâle fî Beyâni Ademi Nisbeti’ş-şerri İlellâhi Teâlâ” adlı hususi bir risalede ele almıştır. Biz makalede problemi bu risale yanında Kemalapşazâde’nin Tefsîr’ine müracaat ederek ve kötülük problemini kelami ve…

Osmanlı Entelektüel Düşüncesinin Bileşenleri: Kelâm, Felsefe ve Tasavvuf: Kemalpaşazâde ve Risâleleri Üzerinden Bir İnceleme

Osmanlı düşünce yapısının din, akıl ve irfani tecrübe olmak üzere birbirini tamamlayan üç epistemolojik temele dayandığını söyleyebiliriz. Bu üç temel sırasıyla kelâm, felsefe ve tasavvuf disiplinleri ile temsil edilmektedir. Osmanlı düşüncesinin bu özelliği bir taraftan onun irfani ve aklî açıdan gelişmesine katkıda bulunurken diğer yandan bu medeniyetin dinin temel ilkelerine bağlı kalmasına imkân tanımıştır. Bu…

Şeyhülislam Kemalpaşazâde’nin Cinler Hakkında Manzum Fetvâsı Ve Ahlât-ı Erbaa Açısından Tahlili

Osmanlı’da ilgi çekici kalem mahsullerinden birisi de manzum fetvâlardır. Osmanlı fetvâlarının çok büyük bir kısmı mensur olarak verilmiş, ancak içlerinde ciddî sayıda da manzum olarak verilenler bulunmuştur. Hiç şüphesiz fetvâların bu şekilde verilmesi Türk edebiyatının yeni bir nazım türü kazanmasına zemin hazırladığı gibi, ulema arasında da renkli bir edebî ortamın oluşmasına katkıda bulunmuştur. Osmanlı’da verilen…