Atomculuğa Yaklaşımları Açısından Kelâmcıların Hareket Anlayışına Genel Bir Bakış
Kelâmın kozmoloji boyutu evreni ve içindekileri makro düzlem-den mikro düzleme kadar incelemektedir. İlk dönem İslam kelâmcıları evren ve unsurları hakkında bir takım görüşler beyan etmişlerdir. Kelâmcıların bu alanında geliştirdikleri Atom Naza-riyesi evreni ve unsurlarını anlamada bel kemiği olmuştur. Bu makale kelâmcıların atomculuğa yaklaşımından yola çıkarak onların evrendeki hareket ve sükûna bakışlarını ele almaktadır. Hareketin tanımlandırılması,…
Mebdeʾ ve Meʿād: Kelam İlmi ve Modern Kozmoloji Açısından Evrenin Başlangıcı ve Sonu
Evrenin (ʿālem) başlangıcı (mebdeʾ) ve sonuna (meʿād) yönelik tartışmalar erken dönemlerden itibaren kelam ilminin meşgul olduğu konular arasındadır. Kelamcılar geliştirdikleri kavram ve kuramlarla evrenin bir başlangıcı olduğu gibi bir sonunun da olabileceğini ispat etmeye çalıştılar. Geçtiğimiz yüzyılda evrenin kökeni ve gelişimini araştıran bilimsel kozmolojinin ortaya çıkışı evrenin başlangıcı ve sonuna yönelik bilimsel teorilerin gündeme gelmesini…
Şeyh Müfîd’in Kozmoloji Anlayışı
Dakîku’l-kelâm konuları altında ele alınan âlem ile ilgili konular kelâm ilminin önemli bölümlerinden birini oluşturmaktadır. Âlem ve onu oluşturan temel öğelerini ele alan kelâmcılar bu alanda kelâm kozmolojisinin oluşmasına katkı sağlamışlardır. Kelâm kozmolojisinde cevher, araz, cisim, boşluk, illiyet, mekân ve hareket gibi başlıklar ele alınarak Tanrı-evren ilişkisi anlaşılmaya çalışılmaktadır. Felsefe ve Hint kaynaklı kaynaklardan önemli…
Kelâm Kozmolojik Argümanı: Yeni Bir Değerlendirme
Kozmolojik argüman türlerinden biri olan “kelam kozmolojik argümanı”, evrenin varlığını bir yaratıcıya dayandırmakta ve bunu kanıtlamaya çalışmaktadır. Elinizdeki kitap, bu argümanın dayandığı esasları teolojik ve tarihsel bir perspektiften incelemekle birlikte, bir savunusunu da sunmaktadır. Jacobus Erasmus, ortaya koyduğu kelam kozmolojik argümanının tam manasıyla anlaşılabilmesi için öncelikle konuyla alakalı düşünürlerin sundukları benzer fikirlerin öğrenilmesi gerektiğini savunmaktadır….
İmam Mâtürîdî’nin Varlık Görüşü Hakkındaki Çalışmalara Dair Bir Değerlendirme
Bu çalışmada, İmam Mâtürîdî’nin (öl. 333/944) varlık görüşü hakkında bilgi içeren güncel araştırmaların değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Mâtürîdî’nin Kitâbü’t-Tevḥîd adlı eserinin varlık bölümü üzerinde yapılan çalışmalarda, onun kozmoloji düşüncesi konusunda dört farklı sonuca ulaşılmıştır. Bunlar onun “herhangi bir evren teorisini ön plana çıkarmadığı”, “atomcu”, “tabiatçı” ve “arazcı” olduğu şeklindedir. Bu çalışmanın amacı öncelikle Mâtürîdî’nin varlık görüşünü konu edinen çalışmalarda…