toplum

İslam Dünyasında Mezhepsel Gerilimlerde Şii Ekollü Sosyal ve Dini Bir Örgütlenme: Hizbullah

Ortadoğu İslam dünyasında aktüel olan bölünme ve ayrışmada Hizbullah örgütünün yürüttüğü Şiî eksenli mezhebi politikaların etkisi çalışmamızda ortaya konulmaktadır. Hizbullah örgütünün kuruluşu İran İslam Devrimiyle eş zamanlı bir sürece denk gelmekte ve İran’ın Hizbullah örgütü ile yakın ilişkisi bilinmektedir. Şiîlik mezhebini benimseyen Hizbullah örgütü gerek kurulduğu Lübnan’da gerekse Ortadoğu’nun farklı ülkelerinde aktif siyasal, sosyal ve…

İsnâaşeriyye Şiî Mercîlik Kurumunda Modern Bir Mercîliğin Teşekkülünün Gerekliliği

İsnâaşeriyye Şiîliğinde Merceiyyet kurumu, uzun bir geçmişe sahip en yüksek dini kurum olarak kabul edilmektedir. Bu kurum hakkında yapılan çok sayıda araştırmaya ve hatta modernleşmesinin gerekliliğine rağmen, “modern Merceiyyet” kavramının özellikle fıkhî bir bakış açısıyla açıklanması gerekmektedir. Fıkhî açıklama, bu kurumun fıkhî niteliği nedeniyle gereklidir. Bu makale bu konuyu düzenlemeye çalışmaktadır. Makalenin ulaştığı sonuç, fıkhî…

Mâtürîdî’de Vahyin, Bireyi ve Toplumu İnşası

Yetkin bir mütekellim olmasının yanında hacimli bir tefsir eseri de bulunan İmam Mâtürîdî’nin (ö. 333/944) bireyin ve toplumun temel meseleleriyle yakından ilgilendiği düşünülmektedir. Mâtürîdî bireyin ve toplumun inşasının en baştan sağlam bir zemin üzerine kurgulanmasını hedeflemiştir. O, öncelikle “küçük âlem” şeklinde isimlendirdiği insanın bireysel hayatını şekillendirecek olan ve doğuştan ona yüklenen fıtrata dair özellikleri ve…

İslam’da Siyaset-Ahlâk İlişkisi ve Toplumsal Yansımaları

İslam, Allah’ın, insanlara gönderdiği son ilahi dindir. Bu dinin temel gayesi, insanı ahlaken eğiterek huzurlu bir toplum meydana getirmektir. Bir yönetim sanatı olan siyaset, genelde özenin, nesneyi eğiterek belli bir kıvama getirme, özelde ise insanı yönetme sürecidir. Ahlak ise, bireyin diğer insanlarla olan ilişkisinde, uyulması gereken prensipler bütünüdür. Bir davranışın ahlaki alarak nitelendirilebilmesi için onun,…

Şaban Ali Düzgün’ün kelami problemlere yaklaşımı ve Türkiye’deki kelami çalışmalara katkıları

Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelam Anabilim Dalı başkanı ve Fakülte Kurulu üyesi olan Şaban Ali Düzgün ayrıca Kelam Araştırmaları Dergisi’nin kurucu editörüdür; Arapça, İngilizce ve Almanca bilmektedir; başarılı bir akademik hayata sahiptir. İnsan değişen ve gelişen bir canlıdır. Zaman; yaşantıyı, kuralları, ihtiyaçları, toplumları değiştirir ve dönüştürür. Bir nesilde garipsenen bir durum sonraki nesilde gayet normal…

Günah kavramı bağlamında bireysellik 

Günah insan hayatında yer alan önemli unsurlardan biridir. Bu fiilden doğan sorumluluk ise insanı meşgul eden diğer bir meseledir. Sorumluluğun sadece günah sahibini etkileyeceği yönünde görüşler olduğu gibi, bu sorumluluğun başkalarına sirayet ettiği yönünde görüşler de mevcuttur.Günahın sorumluluğu bu çalışmada Kur’ân, insan, toplum ve epigenetik açısından ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada kavramlar baz alınarak öncelikle…

Hz. Âdem’e Öğretilen İsimler: İslâmî İlimlerde Dilin Kökeni, Modern Bilimlerde Dilin Önemi

Çalışmanın konusu Hz. Âdem’e öğretilen isimler ve bu isimlerin dille ilişkisidir. Problemi ise Hz. Âdem’e öğretilen isimlerin dil olup olmadığıdır. İslâm âlimleri ta‘lîmü’l-esmâya üç türlü yorum getirmiştir ki bunlar; varlığın isimleri, insanın kabiliyeti ve insanın konuşma özelliği dildir. Bu çalışmada ta‘lîmü’l-esmâya getirilen üçüncü görüş yani insanın dil üretme becerisi üzerinde durulacaktır. Ehl-i Sünnete göre Yüce…