El-Câmiu’s-Sahîh’in Tevhîd Bölümü Çerçevesinde Buhârî’nin Kelâmî Problemlere Yaklaşımı, isimli bu tezde el-Câmi’us-sahîh’in“Kitâbü’t-tevhîd”bölümünde yer alan, Buhârî’nin kendinden önce başlayan ve yaşadığı asra da damga vuran kelâmî problemleri inceleme yöntemi ele alınacaktır. Ayrıca müellifin bu problemlere yaklaşımı tespit edilmeye çalışılacaktır. Girişte genel hatlarıyla Buhârî’nin hayatına, öne çıkan eserlerine ve döneminde ortaya çıkan bazı itikâdi problemlere karşı tutumuna değinilecektir. Birinci bölümde, el-Câmi’us-sahîh’in“Kitâbü’t-tevhîd”bölümünde görüşlerine reddiyede bulunulan Cehmiyye ve Mu’tezile mezheplerinin genel olarak tarihi geçmişlerine ve görüşlerine değinilecektir. Ardından Buhârî’nin“Kitâbü’t-tevhîd”bölümünün bâb başlıklarında delillendirmeye çalıştığı kelâmî meseleleri inceleme yöntemi tespit edilmeye çalışılacaktır. İkinci bölümde“Kitâbü’t-tevhîd”özelinde, Buhârî’nin yaşadığı dönemde öne çıkan kelâmî tartışmalar ele alınacaktır. Bu minvalde, bâb başlıklarında ve nakledilen hadislerde tespit edilen, ma’rifetullah, esmâü’l- hüsnâ, haberî sıfatlar, zât-sıfat, isim-müsemmâ ilişkisi, meşîet-irade, rü’yetullah ve kelamullah konularına değinilecektir. Ayrıca Allah’ın zâtına ve fiillerine yönelik müteşâbih lafızlara da yer verilecektir. Bu konular işlenirken öncelikle Cehmiyye, Mu’tezile ve Ehl-i sünnet kelâmcılarının görüşleri aktarılacak, ardından bâb başlıkları ve şârihlerin açıklamalarından yola çıkılarak Buhârî’nin bu meselelere yaklaşımı ortaya konulmaya gayret edilecektir.“Kitâbü’t-tevhîd”, el-Câmi’us-sahîh’in son bölümünü oluşturmaktadır. Buhârî bu bölümde bâb başlıları ve altında aktardığı rivayetler ile ma’rifetullah, esmâü’l- hüsnâ, haberî sıfatlar, zât-sıfat, isim-müsemmâ ilişkisi, meşîet-irade, rü’yetullah ve kelamullah meslelerine kendi penceresinden bakarak yaklaşımını ortaya koymuştur.
