İrade kavramı, İslam düşünce tarihinde cüz-i irade, külli irade, kulun fiillerinde tasarruf yetkisi ve Allah’ın adaleti gibi meselelerle bağlantılı olarak tartışılan temel itikadî konular arasında yer almaktadır. Özellikle cüz’i irade ve insanı etkileyen unsurlar, insanın hür iradesinin hangi olgularla ilişki içerisinde olduğu, yakın dönem kelâmcılar tarafından ele alınmış ve tartışılmıştır. Fazlurrahman Müslüman bir düşünür olarak, günümüz Müslümanlarının bireysel ve toplumsal sorunlarının nasıl çözüleceği sorunu ile yüzleşmiş, bu uğurda kalem oynatmayı kendisine görev bilmiştir. Fazlurrahman üzerine yapılmış çalışmalar onun İslâmî ilimlere uygulamak istediği metodolojiler, vahiy algısı, İslâm ve modernizm, çağdaşlık algısı gibi konular üzerine olmuştur. Bu çalışmada, irade kavramı ve etrafında şekillenen tartışmaların yanı sıra, insanın hür iradesi ve insanın bu iradeyi ne ölçüde kullanabildiği konusu, Fazlurrahman’ın irade vurgusu bağlamında incelenmiş ve cüz’i iradenin Kur’an merkezli bir yaklaşımla nasıl değerlendirildiği konu edilmiştir. Günümüz İslam toplumunda ekonomik, siyasî, toplumsal, kültürel ve dinî anlamda cereyan eden olumsuz gidişatın Kur’an merkezli bir ahlak vurgusu ile giderilebileceğini belirten Fazlurrahman, bu amacın gerçekleştirilebilmesi adına iradenin önemine dikkat çeker.“Fazlurrahman’da İrade”adını vermiş olduğumuz bu tez çalışmasında, Fazlurrahman’ın telif ettiği kitap, tez, makale ve bildiri türü eserler analiz edilecek ve yazarın irade kavramına yönelik söylemleri değerlendirilecektir.
