Bu tez İmam Mâtürîdî’nin tabiat kavramına yaklaşımını ele almaktadır. Tabiat kavramı klasik literatürde çok farklı anlamları ihtiva etmektedir. Bizim araştırmamızda ise eşyanın yaratılışı itibariyle aslî özelliklere sahip olup, tabiî olarak fiillerini meydana getirebilen, soğukluk, sıcaklık, ıslaklık ve kuruluk unsurlarının karışımından eşyanın oluşumunu iddia eden kullanımı bağlamında incelenmektedir. Onun yaşadığı dönem incelendiğinde âlimlerin tabiat kavramına yaklaşımlarının genel olarak âlem tasavvurlarına göre şekillendiği gözlemlenebilir. Ancak Mâtürîdî’nin âlem anlayışlarından hangisini benimsediği hususu da net değildir. Güncel araştırmalarda onun atomcu, tabiatçı, atomcu tabiatçı veya ne atomcu ne de tabiatçı âlem tasavvuruna sahip olduğu yönünde tezler ileri sürülmektedir. Bundan mütevellit onun eserlerinde sıklıkla değindiği tabiat kavramının âlem tasavvurunda nasıl bir konumda bulunduğu da mevcut çalışmalarda tam olarak ortaya konulamamaktadır. Diğer taraftan onun tabiat kavramına sisteminde yer vermesi, tabiatçı olduğu veya tabiatçılığı benimsememekle beraber dehrî tabiatçılara cevap vermek için bir varsayım olarak kullandığı şeklinde araştırmacılar tarafından farklı yorumlanmaktadır. Bu zorluklara binaen Mâtürîdî’nin tabiat kavramı yaklaşımına bazı güncel çalışmalarda dolaylı olarak değinilse de ayrıntılı ve müstakil bir araştırmada ele alınmamıştır. Bu doğrultuda tezde İmam Mâtürîdî’nin tabiat kavramını bilgi, kozmoloji, ulûhiyyet ve insan konuları çerçevesinde nasıl ele aldığı incelenecektir. Bu noktada onun günümüze ulaşan eserleri başta olmak üzere konu hakkındaki güncel kitap ve makalelere de başvurularak konu olabildiğince araştırılacaktır. Matüridi’nin tabiat kavramı başta olmak üzere ilgili kavramlara yaklaşımı netleştirilmeye çalışılacak, şayet bu mümkün değilse tartışmalar kapsamında öne sürülen görüşler değerlendirilip farkındalık artırılacaktır. Sonuç itibariyle tartışma bütün cepheleriyle göz önüne alınarak onun birçok konuda sıklıkla tabiat kavramına atıfta bulunduğu ve kendisinin“atomcu tabiatçı”bir tabiat anlayışına sahip olduğu ifade edilebilir.
