Çalışmamız, İshâk bin Hasan et-Tokâdî’nin hayatı, eserleri, sosyal olaylara bakışı dikkate alınarak“Nazmu’l-Leâli”adlı eseri içerisinde mezhepler arası görüş farklılıklarını incelemeyi ve bu kapsamda İshâk bin Hasan et-Tokâdî’nin Kelam ve İslam Mezhepleri disiplinlerindeki yerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca bu çalışmada İshâk bin Hasan et-Tokâdî’nin görüşlerinden yola çıkarak aidiyet duyduğu mezhebin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde, müellifimiz İshâk bin Hasan et-Tokâdî’nin hayatı, eserleri, sosyal olaylara bakışı, ilim tahsil ettiği hocaları hakkındaki bilgiler ele alınmıştır. İkinci bölümde ise söz konusu Nazmu’l-Le’âlî isimli eser tanıtılmış, eserde bahsi geçen ancak ekollerin görüş ayrılığı yaşadığı ve ekoller açısında tartışmalı olan konular ele alınmıştır. Bu konular ele alınırken farklı ekollerin görüşlerine de yer verilmiştir. Nihayetinde ise İshâk bin Hasan et-Tokâdî’nin beyitlerine yer verilerek müellifin görüşleri hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Bu değerlendirmelerde İshâk bin Hasan’ın Ebu Hanife’nin görüşlerine tabi olduğu ve Mâtürîdî mezhebine olan aidiyeti fark edilmiştir. İshâk bin Hasan et-Tokâdî’nin Ebu Hanife ve İmam Mâtürîdî’ye olan aidiyeti vurgulanmıştır. Tezimizin sonuç kısmında ise elde edilen bulguların bir değerlendirmesi ile genel bir sonuç sunulmaya çalışılmıştır. Son tahlilde İshâk bin Hasan et-Tokâdî’nin Nazmu’l-Le’âlî adlı eserinin geniş okuyucu kitlesine erişimini sağlamak ve eserinde bunun pratik bir el kitabı olduğunu beyan eden müellifin niyeti dışına çıkılmadan, eseri daha anlaşılır kılmak ve müellifin görüşlerini gün yüzüne çıkarmak amaçlanmıştır.
