Temel İslam Bilimleri çatısı altında olan İslam Mezhepleri Tarihi, İslam düşünce sistemi içerisinde ortaya çıkan gruplaşmaları ele almaktadır. Bu çabasını beşeri ve sosyal bilimlerin diğer dallarından da yararlanarak yapmaktadır. Tezimiz içerisinde bu multi disipliner yapı içerisinden bir tanesi olan Sosyal Psikoloji alanı ile İslam Mezhepler Tarihindeki gruplaşmaları anlamaya çalıştık. Tezimizin konusu, “İtikadî ve Siyasî Zümreleşmelerin Psiko-Sosyal Dinamikleri (Haricilik Örneği) olup ilk ortaya çıkan gruplaşmaları inceledik. Bu sebeple bireyin grup ile etkileşimini ortaya koymaya çalıştık. Bireyin etki altında olan bir varlıktır. Hem grup oluşumuna hem de bir gruba girmesinin nedenleri üzerinde durarak birey grup etkileşimine dikkat çekmek tezimiz için önem arz etmektedir. İslam Mezhepleri Tarihindeki zihniyet tipolojilerini psiko-sosyal süreçler ve sosyo-kültürel etkenlerin de etkisiyle anlamaya çalıştık. Tezimizi grup oluşum süreçleri, zihniyet ve kimlik olgusu üzerinde sınırlandırdık. Bu sebeple özelde Haricilik çalışarak örneklemimizi oluşturduk. Sosyal psikolojide yer alan kuram ve deneylerden de yararlanarak bireyin başka insanlarla etkileşimini anlamaya çalıştık. Hariciliğin ortaya çıkış sürecinde geçmiş sosyo-kültürel yapıların etkisi vardır. Haricilikteki radikalleşmeyi anlamak için bu sosyo-kültürel yapı önemlidir. Bu süreçte grup olarak söylemlerinin günlük yaşantılarına ve edebiyatlarına etkisini inceleyerek zihniyetlerini anlamaya çalıştık. Tepkisel-kabilevi zihniyeti oluşturan etmenleri Haricilik üzerinden okumak, İslam’ın düşünsel sürecindeki farklı zümreleşmeleri anlamamızda önemli bir rol oynamıştır.
