Ankara Yıldırım BeyazıtSeyfeddin el-Âmidî kelâm, felsefe, mantık ve fıkıh gibi birçok disiplinde eserler vermiş, önemli bir felsefî kelâm dönemi düşünürüdür. Yaşadığı dönem itibariyle Âmidî’nin tanınıp anlaşılması, kelâm ilminin tarih içinde elde ettiği niteliklerin de anlaşılmasına katkı sağlayacağından düşünce tarihi açısından önem arz etmektedir. Müellifin içinde yaşadığı felsefî kelâm dönemi, kelâmda yoğunlukla felsefî meseleler üzerine tartışmaların yapıldığı, kelâm âlimlerinin felsefeye meylettiği ve felsefeyle kelâmın mezcedildiği bir dönem olarak bilinmektedir. İslâm filozoflarıyla kelâm âlimlerini birbirinden ayıran en derin meselelerden biri olan hudûs, bir diğer deyişle âlemin varlığa çıkışı tartışmasıysa özellikle felsefî kelâm kapsamında incelenmesi kıymeti haiz bir konudur. Zira âlemin varlığa çıkışı hakkındaki tutumu, bir düşünürün mütekellim mi filozof mu olduğunun belirlenmesinde ölçüt kabul edilen noktalardan biridir. Bu nedenle, mütekellimlerin filozoflaştığı ve kelâmın felsefî kelâma dönüştüğü bir dönemde bir düşünürün ne ölçüde mütekellim ne ölçüde filozof olduğunu hudûs ekseninde ortaya koymak, kelâm tarihi açısından oldukça anlamlıdır. Bu kapsamda tezimiz bir mütekellimin dünya görüşünün filozoflara mı kelâm âlimlerine mi daha yakın olduğunu ortaya koyma amacı taşıyan, temel bir konuyu ele almaktadır. Bu amacı gerçekleştirmek üzere yola çıkan tezimiz giriş, iki ana bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Tezimizin giriş bölümünde araştırmanın teknik çerçevesini çizdikten sonra Âmidî’nin hayatı ve ilmî kişiliğini ve yaratma tartışmasının müellife kadarki genel serencamını ele aldık. Birinci bölümde, hudûse ilişkin ilâhî sıfatlarla ilgili tartışmalarda müellifin hangi pozisyonda yer aldığını ortaya koyup değerlendirdik. İkinci bölümde müellifin hudûse ilişkin yaklaşımlarını nasıl temellendirdiğini inceledik. Sonuç kısmındaysa müellifin hudûse dair görüşlerinin genel bir değerlendirmesini yaparak onun kelâm cenahına ne kadar felsefe cenahına ne kadar yakın olduğuna yönelik tespitlerimizi belirginleştirdik.
| Yazar: | KAMİLE AKBAL |
| Tür: | Doktora |
| Üniversite: | Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi |
| Danışman: | PROF. DR. METİN ÖZDEMİR |
| Yayın Yeri: | Ankara |
| Tarih: | 2022 |
| Sayfa: | 209 |
| URL: | https://tez.yok.gov.tr |
