Hasen b. Muhammed er-Rassâs, Yemen Zeydîleri’nin Mu’tezile ile etkileşiminin ve Mu’tezilî kelâm geleneğinin alımlanmasının takip edilebileceği önemli bir isimdir. Rassâs, hocası Kādî Ca’fer vasıtasıyla benimsediği Behşemî düşüncenin önemli bir savunucusu olmuş ve aynı zamanda yazdığı eserlerle de Behşemî kelâm adına önemli açılımlar ortaya koymuştur. Gerek dar kapsamlı gerekse hacimli eserlerinde bütün kelâmî meselelere yer veren Rassâs, daha çok dakīkü’l-kelâm alanındaki konulara yoğunlaşmıştır. Nitekim o, başta İbn Metteveyh ve Cüşemî olmak üzere önceki Mu’tezilî/Behşemî isimlerin eserlerinden oldukça istifade ederek kendi döneminde cereyan eden Mutarrifiyye-Muhteria arasındaki ihtilaflarda Mutarrifiye’nin tabiat felsefesini eleştirerek Muhteria lehine önemli katkılar sunmuş, yine Mutarrifiyye’nin nedensellik anlayışı karşısında Behşemî metinlerden yararlanmış, yazdığı eserle nedensellik konusuna daha sistematik bir yapı kazandırmış ve ahvâl teorisinin en kapsamlı açıklamasını sunmuştur. Bu çalışmada, kozmoloji, nedensellik ve ahvâl teorisi üzerinden Rassâs’ın kelâmî görüşleri detaylı bir incelemeye tâbi tutularak ortaya konulmuştur. Bu detaylı incelemede Rassâs’ın neşredilen ve yazma hâlindeki mevcut eserlerinin tamamı tetkik edilmiştir. Ayrıca onun takipçisi olduğu geleneğe sunduğu katkıların karşılaştırılmasına imkân sağlaması adına başta Cüşemî olmak üzere önceki Behşemî kelâmcıların eserlerine sıklıkla başvurulduğu gibi gerek Rassâs’ın sonraki kelâmcılara etkisini göstermek gerekse kapalı yerlerin izaha kavuşturulması için ona atıfta bulunan veya onun kelâm sisteminden etkilenen başta şarihleri olmak üzere sonraki Zeydî kelâmcıların basılı ve yazma hâlindeki eserlerinden oldukça istifade edilmiştir. Kozmoloji, nedensellik ve ahvâl teorisi üzerinden Rassâs’ın kelâmî görüşlerini ortaya koyan bu çalışma Yemen Zeydîleri tarafından Mu’tezilî düşüncenin benimsenmesi ve böylece sürekliliğine katkı sunulması açısından önemli tespitler ortaya koymaktadır.
