Yeni İlm-i Kelâm bağlamında Darvinizm’e yazılan reddiyeler

19. yüzyılda kelam ilmini canlandırmak ve Pozitivizm, Materyalizm ve Darvinizm gibi akımların etkisiyle ortaya çıkan sorunları çözmek için İslam coğrafyasında kelam alanında ıslahat çalışmaları başlamıştır. Yaklaşık iki yüz yıl süren ve günümüzde de devam eden bu çalışmalar ile kelamın hem içerik hem de yöntem olarak yeniden şekillendirilmesi ve işlev kazanması amaçlanmıştır. Bu çalışmanın temel amacı, Yeni İlm-i Kelam bağlamında Darvinizm’e yazılan reddiyelerin incelenip bu reddiyelerdeki savunulan düşüncelerin ortaya konulması, benzer ve farklı yanlarının ele alınması, kullandıkları delil ve yöntemlerin karşılaştırılmasının yapılması ile kelam literatürüne küçük bir katkı sunmaktır. Bunun yanında reddiyeler özelinde“evrimin varlığı, yaratıcının varlığının ispatına engel midir?”sorusunun cevabına ulaşılmaya çalışılacaktır. Ele alınan bu reddiyelerin Yeni İlm-i Kelam bağlamında daha önce çalışılmamış olması bu araştırmayı önemli kılmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde çalışmanın konusu, çalışmanın önemi ve literatür değerlendirilmesi ele alınmıştır. İkinci bölümünde Darvinizm başlığı altında Darvinizm’in oluşmasında etkili olan kişiler ele alınmıştır. Bu bağlamda Jean Baptiste Lamarck (1744-1829), Charles Darwin (1809-1882) ve Herbert Spencer’ın (1820- 1903) görüşleri ele alınıştır. Üçüncü bölümünde Osmanlı Düşüncesinde Darvinizm başlığı altında, Darvinizm’in Osmanlı’ya girişinde rol alan kuruluş ve yayınlar ve Darvinizm’in Osmanlı düşüncesinde öne çıkan temsilcileri ele alınmıştır. Dördüncü bölümünde ise Ali Sedad (1857-1900), İsmail Ferid (1852-?), Hasîrîzâde Mehmed Elif Efendi (1850-1927), İsmail Fenni Ertuğrul (1855-1946) ve Ömer Nasuhi Bilmen (1883-1971) gibi kişilerin Darvinizm’e yaptığı eleştiriler ele alınmıştır. Sonuç kısmında ise yukarıda ismini zikrettiğimiz kişilerin Darvinizm hakkındaki tenkitleri birbirleri ile karşılaştırılmıştır. Bunun yanında eleştirilerini yaparken reddiyelerinde kullandıkları delil ve yöntemler de incelenmiştir. Bu bağlamda kullandıkları delillerin ve öne sürdükleri görüşlerinin benzerlikleri ve farklılıkları ortaya konulmuştur. Daha sonra bu kişilerin Darvinizm’e yaptıkları eleştiriler için kullandıkları delillerin güçlü ve zayıf yönleri ele alınmıştır. Böylelikle ortaya koydukları reddiyelerin güçlülük durumu anlaşılmaya çalışılmıştır.

Başlığı: Yeni İlm-i Kelâm bağlamında Darvinizm'e yazılan reddiyeler
Türü: Yüksek Lisans
Bolum: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 116
Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SÜRURİ
Yıl: 2023
4 Haziran 2025

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir