Tezler

Kelamda vesvese kavramı

Bu araştırmada; nefs, cin ve şeytânın, insanların kalbine şer ve hayırsız şeyleri telkin ‎etmesi, akla ve kalbe yararı olmayan düşünceler atması ‎manasına gelen vesvesenin, ‎itikadi alandaki etkileri ele alınmıştır. ‎Araştırmamızda nitel araştırma yöntemi ‎kullanılmış olup ilk olarak vesvese kavramının ‎tanımı yapılmış, sonrasında islami ilimler ‎noktasında vesvese konusuna temas edilmiştir. Daha sonra vesvese ile psikoloji ilminde…

Kelamın ontolojisi: Cürcânî’de umûr-i âmme teorisi

Felsefî kelam geleneğini zirveye taşıyan isim olması bakımından Cürcânî’nin umûr-i âmme meselelerine etkisini araştırmayı hedefleyen bu çalışma, giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın konusu, kapsamı, amacı, yöntemi, planı, kaynakları ve konuya hazırlık mahiyetinde kelamın hem tanımı hem de muhtevasından hareketle kelamda ontoloji ve kelamın ontolojisi hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde umûr-i âmme…

İslamofobinin oluşumunda radikal ve ılımlı İslami yapıların etkisi: Öz eleştirel bir yaklaşım

Bu çalışmada İslamofobinin iç ve dış temel dinamiklerinin farklı açılardan ele alınması, Batı’nın desteklediği radikal yapılarla İslamofobiyi nasıl tırmandırdığının ve buna karşı ılımlı İslam dayatması ile de Müslümanları nasıl kontrol altına almayı hedeflediğinin örnekleri ile ortaya konulması ve Müslümanların öz eleştiri yapması amaçlanmıştır. Yakın çağımızda Doğu’nun iç çekişmeleri, yozlaşmaları, güç sarhoşluğu ve sanayi devrimini kaçırması…

İhlâs sûresi bağlamında tevhid(Mâtürîdî’nin Te’vîlâtü’l-Kur’ân’ı özelinde)

Tevhîd, tüm dinlerin temel gerçeği ve iman edilmesi gereken temel bir olgudur. Bütün semavî kitaplarda ilahi dinlerin esasını tevhid teşkil eder. Kur’ân da müminlerin zihin ve gönüllerine tevhid inancının mesajlarını vermiştir ve tevhidi etraflıca ele almıştır. Bu kapsamda tevhid olgusu, Kur’ân’da farklı üsluplar/ifadelerle dile getirilmiştir. Bu ifadeler arasında en dikkat çekici olanı ehad ve vahid…

Nureddin es-Sâbûnî’nin nübüvvet anlayışı

Allah (c.c.), Hz. Adem’den Hz. Muhammed’e kadar insanlık tarihi boyunca sayılarını kesin olarak bilemeyeceğimiz birçok peygamber göndermiştir. Bu peygamberler, Cenab-ı Allah’ın insanlığa doğru yolu göstermek ve hidayete eriştirmek amacıyla gönderdiği elçilerdir ve onlara vahiyler gönderilmiştir. İslam’ın inanç esaslarından biri olan peygamberlere iman, kelamcılar arasında açıklanmış ve peygamberliğin ispatı, Allah’ın peygamber göndermesinin mümkünlüğü veya vacipliği, caizliği,…

İbn Teymiyye’de isim ve müsemma

Selef düşüncesinin en önemli temsilcilerinden biri olan İbn Teymiyye, lafızcı perspektifini başta kelâm olmak üzere İslami ilimlerde sürdürürken felsefe ve mantık alanlarında da elden bırakmamıştır. O söz konusu lafızcı yaklaşımını sıfatlar düşüncesinde de devam ettirerek sıfatların hakikatini olduğu gibi kabul etmektedir. Öte yandan ilahi isim ve sıfatların yaratılmışlarınkine benzerlik cihetini yalnızca lafzî benzerlik olarak ele…

Mehdilik algısı perspektifinde kadıyânîlerin güncel faaliyetleri

Çalışmamızda mehdilik algısının Kadıyânî Cemaatine yansımaları ve bu etkiler sonucu Kadıyânîlerin güncel faaliyetleri çalışılmıştır. Çalışmanın giriş kısmında, ele aldığımız cemaatin iddiaları açısından önemli gördüğümüz ve yol haritamızın başlangıcı olarak belirlediğimiz kavramsal çerçevede mesih, mehdi ve müceddid kelimelerinin kökenine inilmiştir. Bu ifadelerin teoloji alanında ortaya çıkış sebepleri de söz konusu bölümde incelenmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde, Kadıyânî…

İslam’da ve Hıristiyanlıkta tevhid inancı ve inançsızlıkla ilişkisi – karşılaştırmalı bir araştırma / The doctrine of tawheed in Islam and Christianity and its relation to Islam: A comparative study

Bu araştırma, İslam ve Hıristiyanlık arasındaki tevhit öğretisini ve ilhad ile (ateizm) ilişkisini karşılaştırmalı bir çalışma şeklinde açıklamayı amaçlamaktadır. Araştırmada İslam, Hıristiyanlık, tevhit öğretisi, teslis ve ilhad (ateizm) kavramları sunulmaktadır. Araştırmada ayrıca İslam’daki tevhit ve Hıristiyanlıktaki teslis öğretisinin özellikleri de ele alınmakta ve ister tevhit ile ateizm arasında ilişki ters olsun ister teslis ile doğru…

Yahudi Hıristiyan ve İslam kelamında kadın

Bu çalışma, kelam düşüncesinde yer alan kadın meselesi ile ilgili ortaya çıkan eleştirilerin objektif bir bakış açısıyla ele alınması ve değerlendirilmesidir. Kadının konumunu ve ona verilen değeri Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam ekseninde incelemektedir. Üç bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde Yahudi kelamında kadın konusu ele alınmıştır. Ardından Yahudi kelamında kadının sorumluluğu başlığı altında ailedeki konumuna, eğitimi…

Ahmedilik ve İsrail’deki faaliyetleri

Bu çalışma, 19. yüzyılın sonlarında Hindistan’da ortaya çıkan ve kısa sürede dünyanın farklı bölgelerine yayılan Ahmediliği incelemektedir. Araştırma, Ahmediliğin öğretilerine değinmilmekle birlikte, asıl olarak Ahmediliğin dünyanın farklı bölgelerindeki faaliyetlerine odaklanmaktadır. Bu bağlamda, Hint alt kıtası başta olmak üzere, Asya, Avrupa, Amerika ve Afrika kıtaları ile Orta Doğu’da özellikle İsrail’dekş Ahmedi yapılanmalar tezde araştırma konusu edilmiştir….