Bid’at konusu özelinde çağdaş selefîlerin hadis anlayışı
Resûlullah’ın (s.a.v.) vefatıyla beraber İslam dünyasında fitneler ve bid’atlar çıkmaya başlamıştır. Bu bid’atlar, günümüze kadar artarak devam etmiştir. Resûlullah’ın (s.a.v.), dalalet (doğru yoldan ayrılma) olduğunu haber verdiği bid’atlar, ümmet için her dönemde imtihan vesilesi olmuştur. Bid’atlarla en güzel mücadele Hz. Peygamber’in (s.a.v.) en hayırlı nesiller, buyurduğu Selef-i Sâlihîn döneminde verilmiştir. Müslümanlar için altın çağ olarak…
İbnü’l-Mutahhar el-Hillî’nin hilafet-imâmet anlayışı
İbnü’l-Mutahhar el-Hillî Şiî İmâmiyye’de özellikle Gaybet-i Suğra sonrası yaşanan fikrî farklılaşmaya önemli katkılar sağlamış bir mütekellimdir. Hillî’nin Şianın eski gücünü kaybettiği bir dönemde mezhebi toparlamak ve siyasî bir güç haline getirmek için yaptığı çalışmalar önem arz etmektedir. Mu’tezile’nin akılcılığını kullanarak Ahbarî düşünceye yeni bir boyut kazandırmış olan el-Hillî, bu çabalarıyla İmâmiyye’nin, İlhanlı Devleti’nin desteğini almasını…
Orta Doğu’da dürzîlik inancı
Dürzîlik, Fatımi halifelerinden Hâkim-Biemrillah döneminde (996-1021) Vezir Hamza b. Ali tarafından kurulan aşırı bir fırkadır. Orta Doğu’nun dini ve kültürel dokusunda derin bir etkiye sahip olan Dürzîlik, özellikle Lübnan, Suriye ve Filistin gibi bölgelere yayılarak kendine özgü toplumsal ve dini kimlik geliştirmiştir. Bu mezhep, mistik ve gizemli öğeler içeren bir yapıya sahiptir ve tarih boyunca…
Eşref Edip Fergan’ın dini düşünce dünyası
Eşref Edip Fergan, hukuk alanında mahir bir isim olmakla birlikte daha çok gazeteci kimliğiyle ön plana çıkmıştır. Fergan, 1908 yılında II. Meşrutiyet’in ilanı ile birlikte Sırât-ı Müstakîm/Sebîlürreşâd mecmuasının neşriyatını başlatmış ve 1965 yılına dek yayımı idame ettirmiştir. Fergan, bu süreçte mecmua aracılığıyla toplumsal ve kültürel anlamda önemli faaliyetlere imza atmıştır. Aynı şekilde Fergan’ın çabaları neticesinde…
Hadisçiliği bağlamında Muhammed Ebû Şehbe’nin mu’cize anlayışı
Hz. Peygamber’in hadisleri ve sünneti, sonraki nesiller için büyük bir emanet değeri taşımış ve kıymet verilen bir miras olmuştur. İslam âlimleri bu emaneti on dört asır boyunca muhafaza etmiş ve hadis ilmini başka hiçbir bilim dalına nasip olmayan bir disiplin ile geliştirmişlerdir. Geleneksel hadis anlayışını muhafaza eden âlimlerin yanı sıra modern hadis anlayışını benimseyen âlimler…
Molla Sadrâ’da kötülük problemi
Bu çalışmanın konusu İslâm felsefe tarihin son büyük sistemci filozoflarından birisi olan Molla Sadrâ’nın kötülük problemi hakkındaki görüşleridir. Kötülük problemi felsefe ve din felsefesinin önemli konularından birisidir. Günümüzde de önemini koruyan bu problem,“mutlak iyi olan Tanrı’nın niçin salt iyi bir evren yaratmadığı”düşüncesine dayanır. Başka bir deyişle“eğer Tanrı her şeye kadir, her şeyi bilen ve tamamen…
Kelamda vesvese kavramı
Bu araştırmada; nefs, cin ve şeytânın, insanların kalbine şer ve hayırsız şeyleri telkin etmesi, akla ve kalbe yararı olmayan düşünceler atması manasına gelen vesvesenin, itikadi alandaki etkileri ele alınmıştır. Araştırmamızda nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup ilk olarak vesvese kavramının tanımı yapılmış, sonrasında islami ilimler noktasında vesvese konusuna temas edilmiştir. Daha sonra vesvese ile psikoloji ilminde…
Kelamın ontolojisi: Cürcânî’de umûr-i âmme teorisi
Felsefî kelam geleneğini zirveye taşıyan isim olması bakımından Cürcânî’nin umûr-i âmme meselelerine etkisini araştırmayı hedefleyen bu çalışma, giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın konusu, kapsamı, amacı, yöntemi, planı, kaynakları ve konuya hazırlık mahiyetinde kelamın hem tanımı hem de muhtevasından hareketle kelamda ontoloji ve kelamın ontolojisi hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde umûr-i âmme…
İslamofobinin oluşumunda radikal ve ılımlı İslami yapıların etkisi: Öz eleştirel bir yaklaşım
Bu çalışmada İslamofobinin iç ve dış temel dinamiklerinin farklı açılardan ele alınması, Batı’nın desteklediği radikal yapılarla İslamofobiyi nasıl tırmandırdığının ve buna karşı ılımlı İslam dayatması ile de Müslümanları nasıl kontrol altına almayı hedeflediğinin örnekleri ile ortaya konulması ve Müslümanların öz eleştiri yapması amaçlanmıştır. Yakın çağımızda Doğu’nun iç çekişmeleri, yozlaşmaları, güç sarhoşluğu ve sanayi devrimini kaçırması…
İhlâs sûresi bağlamında tevhid(Mâtürîdî’nin Te’vîlâtü’l-Kur’ân’ı özelinde)
Tevhîd, tüm dinlerin temel gerçeği ve iman edilmesi gereken temel bir olgudur. Bütün semavî kitaplarda ilahi dinlerin esasını tevhid teşkil eder. Kur’ân da müminlerin zihin ve gönüllerine tevhid inancının mesajlarını vermiştir ve tevhidi etraflıca ele almıştır. Bu kapsamda tevhid olgusu, Kur’ân’da farklı üsluplar/ifadelerle dile getirilmiştir. Bu ifadeler arasında en dikkat çekici olanı ehad ve vahid…