Yazar: Halil İbrahim Taşdelen

The Muʿtazilism of al-Zamakhsharī: A Bahshamī or a Ḥusaynī?

Al-Zamakhsharī’s Muʿtazilī identity is undisputed, aside from a few isolated assertions or inquiries to the contrary. In fact, alongside historical records that depict him as a loyal Muʿtazilī and even a propagandist for his madhhab, the opinions he expressed and the approaches he employed in his works serve as evidence for this claim. The two…

Philosophical Theology in Islam: Later Ashʿarism East and West, edited by Ayman Shihadeh and Jan Thiele

Philosophical Theology in Islam, edited by Ayman Shihadeh and Jan Thiele, is a thirteen-chapter work of robust scholarship into post-classical Ashʿarī theology that boasts papers covering the four corners of the Muslim world. With a book of this scope and size, it is impossible for the reviewer to satisfactorily treat each chapter equally. Specifically, therefore,…

Ḥanafī-Māturīdīsm: Trajectories of a Theological Legacy, with a Study and Critical Edition of al-Khabbāzī’s Kitāb al-Hādī, by Ayedh A. Aldosari

The historical neglect of the Ḥanafī-Māturīdī tradition of Islamic theology in comparison to other schools, especially its closest rival Ashʿarism, is well-rehearsed. A price has been paid for the absence of reliable Arabic editions and translations of many texts, as well as the failure to study the development of the tradition on its own terms…

Expansion or Contraction of the Prophetic Experience? An Analysis of the Prophetic Dream Theory of ʿAbd al-Karīm Surūsh

This paper analyzes the theory that ʿAbd al-Karīm Surūsh proposes through an article series called The Prophet Muhammad: The Messenger of Prophetic Dreams, in light of previous approaches about revelation (waḥy) with regard to dreams and imagination. For this purpose, the first chapter of this paper centers on the distinction between the word “dream” (ruʾyā),…

Apprehension and Existence, Appearance and Reality: The Reception of Nafs al-amr Debates after the 13th Century

The structure of human cognition and the means of apprehension is suitable only for partly and gradually conceiving reality. This limitation has led to a certain distance between appearance and reality. This means that there will always be a gap between the judgments of the mind about the external world and its contents, which are…

Tikkun Olam (Dünyayı Onarmak) Düşüncesi Bağlamında Yahudilik’te Tıp –Kelami Bir Bakış Açısı ile

Tikkun olam düşüncesi; en genel tanımla dünyanın iyileştirilmesi ve onarılması için çaba sarf etmeyi ifade eder. İlk olarak Tora’nın yorumu olan Mişna’da rastlanılan bu ifade birçok farklı anlamda kullanılsa da “Yahudilerin krallıkları bu dünyadır ve Tanrı onlar için çok şey yapar ardından da Yahudilerin bu görevleri tamamlamalarını bekler.” ibaresi felsefenin anlaşılması için önemlidir. Bu bağlamda…

Nazar ve Nazarlık Meselesinin Kelâmî Açıdan Tahlili

Nazar ve nazarlık olgusu insanlık tarihi kadar eskidir. Bu olgu ilkel toplumlardan medeni toplumlara, pagan kültürün hâkim olduğu kültürlerden vahyin şekillendirdiği kültüre mensup milletlere kadar hemen her zamanda ve her toplumda var olagelmiştir. Bu gerçeği yazılı ve sözlü kültürün yanı sıra nazardan korunma amacıyla yaygın olarak kullanılan simgelerden de anlamak mümkündür. Söz konusu simgelerin kullanılmasındaki…

Halk Sağlığı Tedavi Uygulaması Olarak Rukye

İslam tıp tarihinde Müslümanlar, maddi ve manevi hastalıkların tedavisi için kendilerinden öncekilerden tevarüs ettikleri tedavi yöntemlerine ek olarak yeni tedavi yolları ve yöntemleri geliştirmişlerdir. Maddi ve bedeni hastalık ve yaraların tedavisinde bitkilerden elde edilen ilaç ve ameliyat uygulaması ön plana çıkarken manevi ve ruhsal hastalıkların tedavisinde ise rukye denilen -dini metinlerin ve kabul olunduğu düşünülen…

İmamda “Sağlık” Şartı Üzerine Bir Değerlendirme

İslam İnanç Tarihi’nde geçmişten günümüze kadar üzerinde en fazla konuşulan ve tartışılan konuların başında devlet başkanlığı meselesi yer almaktadır. Bu mesele Şiî fırkalarda imamet olarak adlandırılırken, Şia muhalifi fırkalarda hilafet başlığı adı altında incelemeye tabi tutulmuştur. Düşünce ekollerinin oluşumları üzerinde de büyük etkisi olan imamet/hilafet konusu öyle ki tarihi süreçte bazı ekollerin inanç esası haline…

Allah’ın eş-Şâfi İsmi Bağlamında Hastalık ve Şifâ

Tüm maddî özelliklerden münezzeh olan Allah’a iman, O’nun isim ve sıfatlarını tasdîk etmekle doğrudan ilişkilidir. O’nun sıfatlarının isimlerinden müştak olması/türemesi, imanın Allah’ın isimlerine doğru yaklaşımla yakın ilgisini ortaya koymaktadır. Ancak, zât-ı ilahî’nin biricik ve aşkın/muteâl olduğunu vurgulayan naslar, ilahî isimlere dair söylenmiş ve söyleneceklerin mutlak manada tamlıkla nitelenemeyeceğini göstermektedir. Makbûl bir imanla rızâ-i ilâhiye ulaşmanın…