Bu makalenin amacı, daha çok kelâm, usûl-i fıkıh ve tefsir alanındaki fikirleri ile öne çıkmış büyük İslam âlimi Fahreddin er-Râzî’nin (ö. 606/1210) hadis anlayışına ışık tutmaktır. Râzî, düşüncelerinde tümel kategorileri esas almış, dini metinlere bu tümel doğrular çerçevesinde yorumlar getirmeye çalışmıştır. Bundan dolayı o, tümel doğrularına uygun gördüğü hadisleri zayıf da olsa kabul etmiş, uygun bulmadığı hadisleri kaynağından bağımsız olarak ya tevil etmiş ya da reddetmiştir. Hadis alanında müstakil bir eser yazmayan Râzî’nin hadislere yaklaşımını anlamak, onun kelâmî ve felsefî görüşlerini dikkate almayı gerekli kılmaktadır. Râzî’nin, peygamberlerin masumiyeti, naklî bilginin doğruluğunu tespitte aklın ölçü alınması, bilgilerin zannî ve katʿî şekilde ikili tasnifi ve alem-i süflî ve alem-i ulvî ayrımına dayanan kozmoloji anlayışı onun hadislere yaklaşımını belirleyen temel kriterler arasındadır. O’nun mütevâtir-âḥâd tasnifi de kelâmî görüşlerinin bir ürünüdür. Râzî’nin bu prensipleri çerçevesinde ele alacağımız hadislerin rivayetine ve yorumuna dair fikirleri, günümüz hadis araştırmalarında özellikle metin tenkidi alanına yeni açılımlar kazandıracak niteliktedir.
| Yazar: | Şuayip SEVEN |
| Yayın: | Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| Cilt: | 8 |
| Sayı: | 1 |
| Sayfa: | 381 – 410 |
| Tarih: | 2021 |
| DOI: | 10.51702/esoguifd.844957 |
| ISSN: | 2147-8171 |
| URL: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/esoguifd/issue/60709/844957 |
