Din-devlet ilişkileri bakımından oldukça sorunlu bir bölge olan Orta Doğu’da dinin siyaset üzerindeki etkisini mezheplerden bağımsız olarak ele almamız mümkün değildir. Nüfusunun %90’ının Müslüman olduğu bu bölge mezhepsel olarak Sünnilerin ağırlıkta olmasıyla birlikte Şiiler ve diğer mezheplere orana sınırlı sayıda Dürzilere ev sahipliği yapmaktadır.
Orta Doğu bölgesinde dinin siyaset üzerindeki etkisi, dönemlere göre farklılık gösterse de neredeyse hiçbir zaman birbirinden bağımsız olmamıştır. Son zamanlarda daha da artış gösteren bu ilişki siyasette dini kuralların hüküm sürmesinin dışına çıkmış, diğerini ötekileştirme, yok sayma hatta yok etme projesi haline bürünmüştür. Amerika Birleşik Devletleri eliyle bilinçli olarak yürütülen, Siyasal İslamcılık adı altında Müslüman devletleri mezhepsel çatışmaya sürükleme projesi son yıllarda Orta Doğu’da büyük çatışmaların yaşanmasına sebep olmuştur.
Günümüz Orta Doğu’sunda yaşanan bu çatışmaların en büyük sebeplerinden birisi de Orta Doğu’da giderek artan Müslümanlar arasında mezhepçilik kimliğinin, İslam kimliğinin önüne geçmesi problemidir. Bu durum İslam devletlerinin kendi içlerindeki mezhepsel farklılığın doğurduğu ayrışmayı iç ve dış politika aracı olarak kullanmalarına yol açmıştır. Bunun sonucunda Orta Doğu’da İran’ın başını çektiği Şii’ler ve Suudi Arabistan’ın da etkisiyle yavaş yavaş Selefileşme yolunda ilerleyen Sünnilerin karşı karşıya getirilmesi söz konusu olmuştur. Dolayısıyla Şiilik, bütün Şiileri; Selefilik Sünni grupları etrafında toplayarak iki taraf arasında bir üstünlük mücadelesinin oluşması ve bunun sonucunda iki taraf arasında kanlı mücadelelerin meydana gelmesi kaçınılmaz bir son haline gelmiştir.
Orta Doğu’da din ve devlet ilişkilerinde mezheplerin rolü başlığı altında ele alacağımız bu çalışmada din devlet ilişkileri bakımından oldukça sorunlu bir bölge olan Orta Doğu’nun siyaset hayatında dinin rolünü ve bu rolde mezheplerin ne denli yer kapladığını inceleyeceğiz. Sonuç olarak Orta Doğu bölgesinin küresel hegemonyayı temsil eden devletler eliyle nasıl Mezhepsel çatışma içerisine sürüklenmeye çalışıldığını ifade etmeye çalışacağız.
| Yazar: | Neslihan KOMAN PARLAK |
| Sempozyum Başlığı: | Uluslararası Ortadoğu’da Din ve Medeniyet Sempozyumu |
| Yer: | Konya |
| Yayıncı: | NEÜ Yayınları |
| Tarih: | 2021 |
| Sayfa: | 55-56 |
| ISBN: | 978-625-7517-50-8 |
| URL: | https://neuyayin.com/ |
