Peygamberimizin vefatının ardından başlayan imâmet-hilâfet tartışmaları, Hz. Ali ve sonrası dönemde şiddetlenerek devam etmiş ve Müslümanların bölünmesine sebep olmuştur. Günümüzde de tartışmaların sıcaklığını koruduğu imâmet-hilâfet konusu, mezheplerin ayrışmasına ve radikal kesimlerin istismar ettiği bir mesele olarak Müslümanların gündeminde olmaya devam etmiştir. Dolayısıyla İslam’da yönetim her devirde tartışılmış, konu hakkında âlimler görüş bildirmiş ve birçok eser kaleme almıştır. Hint Altkıtasının önemli âlimlerinden olan Şah Veliyyullah ed-Dihlevî de İslâm’da yönetim hakkında görüşlerini belirtmiştir. Dihlevî, Şia’nın yayılmasını önlemek dört ciltlik İzâletu’l-Hafâ ‘an Hilâfeti’l-Hulefâ adlı eserini kaleme alarak hilâfet hakkındaki görüşlerini ortaya koymuştur. Şah Veliyyullah, Sünnî bir âlim olmakla birlikte hilâfet-imâmet konusunda Ehl-i Sünnet’in hilâfına birtakım görüşler benimsemiştir. Hilâfeti, âm ve hâs olarak ikiye ayıran Dihlevî, ilk dört halifeyi hâssa kabul ederek bunların hilâfetinin nasla tayin edildiğini söylemiştir. Ancak Şia’nın aksine Hz. Ali’nin ilk halîfe değil, dördüncü halîfe olması gerektiğini kabul etmiş, görüşlerini de âyet ve hadislerle desteklemiştir. Hilâfet-i hâssayı kabulü îtikat meselesi olarak gören Dihlevî, onların halifeliğinin levh-i mahfuzda yazıldığını, ayet ve hadisler ile bildirildiğini söylemiştir. Sahabe de âyet ve hadislerin işaretine göre ilk dört halifeyi tayin etmiştir. Dihlevî, ilk dört halifenin İslâm’ı tamamlama görevinin bulunduğunu, onların verdikleri hükümlerin asıl sahibinin Allah olduğunu, cennetle müjdelenmeleri sebebiyle büyük günah işlemekten berî olduklarını belirterek Ehl-i Sünnet’ten farklı görüşlere sahip olmuştur.
| Yazar: | MUHAMMED EMİN EMRE |
| Tür: | Yüksek Lisans |
| Üniversite: | İzmir Katip Çelebi Üniversitesi |
| Danışman: | DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET RAŞİT BATUR |
| Yayın Yeri: | İzmir |
| Tarih: | 2022 |
| Sayfa: | 116 |
| URL: | https://tez.yok.gov.tr |
