İslâmî Hareket, Osmanlı’dan sonra oldukça farklı fraksiyonlarla gelişmiştir. Fikir ve aksiyon adamı Necip Fazıl Kısakürek’in başını çektiği bazı İslâmcı isimler, farklı yöntemlerle bile olsa, 80’li yıllara kadar mücadelelerini sürdürmüşlerdir. 12 Eylül’den sonra ise aynı mücadele tamamen olmasa bile büyük ölçüde etkisini yitirmiş ve daha yumuşak tavırlar gelişmiştir. Sisteme dâhil olmaya çalışarak kısmen liberal refleksler göstermeyi zayıflık olarak niteleyen birtakım radikal gruplar da bu geçiş sürecinde ayakta kalmayı başarmışlardır. Bu gruplardan biri de, liderliğini Salih Mirzabeyoğlu’nun yaptığı İBDA Hareketi’dir. Mirzabeyoğlu ve arkadaşları yıllar ilerlerken hem İslâmî kesimden, hem de siyasî sistemin ana unsurlarından duydukları rahatsızlıkları her zaman kullandıkları “çatışmacı” üsluplarıyla dile getirmişlerdir. Her zaman zirve noktalarda süren bu gerilimli ortam, Mirzabeyoğlu’nun fikirlerinden etkilenerek hareket eden ve her birinin kendisine “İBDA-C” dediği şiddete başvuran veya başvurmayı gerekli gören grupların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. 28 Şubat dönemine girildiğinde, sistem tarafından İslâmî gruplara yönelik uygulanan tavizsiz tavırdan, Mirzabeyoğlu da payına düşeni almış ve müebbet hapse mahkûm olmuştur. Eserlerinin birçoğunu 16 yıllık hapis hayatında kaleme almıştır. Dinî olarak Sünnî çizgi içerisinde, edebî olarak farklı türlere yoğunlaşabilen, düşüncede felsefî eğilimin göze çarptığı bu eserlerde, Necip Fazıl’dan devraldığı Büyük Doğu mirasını, İBDA fikriyatıyla bütünleştirmiştir. Günümüzde o ve fikirleri etrafında, İBDA Hareketi ve İBDA-C tavrı tartışılmaya, zaman zaman gündemi meşgul etmeye devam etmektedir. Necip Fazıl’ın ideal bir İslâm devleti olarak teorize ettiği “Başyücelik Devleti” fikri ise, Büyük Doğu-İBDA’nın takipçileri arasında kısmen konuşulmakta; fakat teorinin kâmil yönü ön plana çıkarılsa da, uygulamasının ne kadar mümkün olacağı sorusu havada kalmaktadır.
| Yazar: | ABDULLAH SABUNCU |
| Tür: | Yüksek Lisans |
| Üniversite: | İnönü Üniversitesi |
| Danışman: | PROF. DR. MEMET KUBAT |
| Yayın Yeri: | Malatya |
| Tarih: | 2021 |
| Sayfa: | 93 |
| URL: | https://tez.yok.gov.tr |
