İsmâilî Allah Anlayışı
Yazar: Muzaffer Tan Kitap Başlığı: Mezheplerin Tanrısı Editör: Mustafa Tekin Yayın Yeri: İstanbul Yayıncı: Rağbet Yayınları Tarih: 2023 Sayfa: 384-402 ISBN: 9786057699206 URL: https://www.ragbetkitap.com
el-Eflâtuniyyetu’l-muhdese ve’t-tevhîdu’l-İsmâilî
Yazar: Muhammed Abdülhamid Yayın Yeri: Suriye Tarih: 2022
Satan’s Seven Specious Arguments: al-Shahrastani’s Kitab al-Milal wa-l-Nihal in an Ismaili Context
In light of recent evidence that indicates al-Shahrastānī’s adherence to Nizari Ismaʿilism, this article highlights certain structural and thematic characteristics of al-Shahrastānī’s Kitāb al-Milal wa-l-niḥal by comparing it to earlier (especially fourth/tenth-century) Khurasani Ismaʿili heresiographies such as Abū Tammām’s Kitāb al-Shajara and al-Rāzī’s Kitāb al-Zīna. Shared features of these works include the avoidance of specifically Ismaʿili language in the body…
Scientific Elements in İsmâilî Thought (Ihkwan al-Safa)
Yazar: Alessendro Bausani Kitap Başlığı: İsmâilî Contributions to Islam Culture Editör: Seyyed Hossein Nasr Yayın Yeri: Tahran Yayıncı: Imperial Iranian Academy of Philosophy Tarih: 1977 Sayfa: 265
Ismaili Taʾwīl of Religious Rites: Interpretation of Obligatory Prayer in Jaʿfar b. Manṣūr al-Yaman’s Riḍāʿ fī l-Bāṭin
In what was labelled “exaggerating” Shiʿism (ghuluww) by various Islamic orthodoxies (Twelver Shiʿism, Sunnism, and Fatimid Ismailism), it was commonly held that the Islamic prescriptions had to be interpreted as referring to specific persons (ashkhāṣ)—which sometimes led to antinomianism. Stemming from this tradition, Jaʿfar b. Manṣūr al-Yaman, a tenth-century Fatimid Ismaili author, proposes in his Riḍāʿ…
The Demon in Potentiality and the Devil in Actuality: Two Principles of Evil according to 4th/10th Century Ismailism
The Kitāb al-Kašf and the Kitāb al-Šaǧara, two 4th/10th century Ismaili works, share a dualistic vision of the world, marked by a continuous struggle between good and evil, light and darkness. Evil is identified with the exoteric religion deprived of its esoteric dimension. It is caused by a satanic pair, typified by Abū Bakr and ʿUmar b. al-Ḫaṭṭāb,…
İsmâilîlik ve Neoplatonizm: Ebû Ya‘kûb es-Sicistânî Örneği
Bu çalışma Ebû Ya‘kûb es-Sicistânî’nin Yeni Eflâtuncu görüşlerini, Plotinus’un düşünceleriyle karşılaştırmalı olarak ele almaktadır. 4./10. yüzyılda yaşayan Sicistânî, İsmâilîliğin Horasan-Mâverâünnehir dâîlerindendir. Zikredilen dönemde dâîlerin fikirlerini yayabildiği ve entelektüel düşünceler geliştirdiği bölgede, İsmâilîlerin güç kazandığı, bazı devlet adamlarının onlara destek verdiği gözlenmektedir. Bu gelişim, Muhammed b. Ahmed en-Nesefî ve Ebû Hâtim er-Râzî gibi dâîlerin Sicistânî’ye hatırı…
İsmâilî Yaratılış Düşüncesi: Ebû Ya‘kûb es-Sicistânî’nin Emr Teorisi Örneği
İsmâilîliğin 4./10. yüzyıl Horasan-Mâverâünnehir dâîlerinden Ebû Ya‘kub es-Sicistânî, (ö. 361/971’den sonra) Yeni Eflâtunculuğu mensubu olduğu mezhebin görüşlerine uyarlamıştır. Yeni Eflâtunculuğun ezelî âlem anlayışına karşı yoktan yaratmayı savunan İsmâilîliğin uzlaştırılma çabası, bir tür ara formülün ihdasını gerekli kılmaktadır. Bu uzlaştırma çabasının yanında, Tanrı’nın yaratılanlarla en alt seviyede ilişkilendirildiği aşırı tenzih anlayışı, Yeni Eflâtunculukta görülen Tanrı’nın varlığa…
Ravzatü’s- Safa’da Fatımîler ve İran İsmailîleri
Hasan Sabbah, sultanın sarayının mülazımlarından birini aldatarak ona bir hançer verdi ve bu mülazım, hançerini uyuduğu esnada sultanın başucuna sapladı. Sultan uyandığında endişeye kapıldı ve gizlice yapılan bu hareketi kimin yaptığını anlamadı. Aradan birkaç gün geçtikten sonra Hasan Sabbah sultana bir mesaj gönderdi: “Eğer sultanın canına kastetmek isteseydim, o gece oraya saplanan hançer sultanın yumuşak…
İsmâilîlik’te Varlığın Hudûdu ve Âdem’in Hübûtu
İsmâilîlerin Âdem’in yeryüzüne inişi, diğer bir deyişle insanın yeryüzünde bulunma nedeni konusunda diğer Müslümanlardan farklı olarak ne söyledikleri bu makalenin temel sorusunu oluşturmaktadır. Çalışmada, öncelikle konuyla ilişkili görülen varlık hiyerarşisi ve bu bağlamda açığa çıkan hadd/hudûd ve tevhit kavramları üzerinde durulmaktadır. Zira İsmâilîlik’te âlemlerin doğuşu ve her türlü varoluş belli bir hiyerarşiye göre zuhur etmektedir….