Kutbüddinzâde İznikî’nin Hulûd-ı Küffâr Meselesinde Gazzâlî Savunusu
Kutbüddinzâde İznikî (öl. 885/1480), Sadreddin Konevî’nin (öl. 673/1274) Miftâhu’l-gayb’ının şarihi olması sebebiyle Ekberîliği Osmanlı’da temsil eden önemli âlim-sûfî şahsiyetlerden biridir. Bu şerhinin yanı sıra rüya tabiri, bitin yaratılma hikmetinin ahlâkî-işârî yorumu gibi birçok konuda eser ve risale kaleme almıştır. Bu risalelerden birini ise hulûd-ı küffar meselesine ve Gazzâlî’nin bu konudaki görüşlerinin savunusuna ayırmıştır. Bu risaleyi…
Osmanlı Entelektüel Düşüncesinin Bileşenleri: Kelâm, Felsefe ve Tasavvuf: Kemalpaşazâde ve Risâleleri Üzerinden Bir İnceleme
Osmanlı düşünce yapısının din, akıl ve irfani tecrübe olmak üzere birbirini tamamlayan üç epistemolojik temele dayandığını söyleyebiliriz. Bu üç temel sırasıyla kelâm, felsefe ve tasavvuf disiplinleri ile temsil edilmektedir. Osmanlı düşüncesinin bu özelliği bir taraftan onun irfani ve aklî açıdan gelişmesine katkıda bulunurken diğer yandan bu medeniyetin dinin temel ilkelerine bağlı kalmasına imkân tanımıştır. Bu…
İbrahim Kûrânî’nin “Cilâu’l-Fuhûm fi Tahkiki’s-Sübût ve Ru’yeti’l-Madûm” Adlı Risalesinin Tahkikli Neşri
İbrahim Kûrânî (ö. 1101/1690) Osmanlı coğrafyasında yaşamış önemli âlimlerden biridir. Başta Kelâm ve Tasavvuf olmak üzere İslâmî ilimlerin tümüyle iştigal eden Kûrânî, bu alanlarda seksene yakın eser telif etmiştir. Kaleme almış olduğu eserlerden biri de İslâm düşüncesinde tartışma konularından biri olan ma’dûm problemini ihtiva eden “Cilâu’l-fuhûm fi tahkiki’s-sübût ve ru’yeti’l-madûm” adlı risalesidir. Kûrânî kendisine yöneltilen…
Mudurnulu Şeyh Şaʿbân Efendi en-Nakşibendî’ye Ait Risâle fi’l-kazâ ve’l-kader Adlı Risâlenin İnceleme, Tahkik ve Tercümesi
Bu çalışmada Nakşibendî şeyhlerinden XVI. yüzyıl Osmanlı müellifi Şeyh Şaʿbân Efendi’nin (ö. 1003/1593) kazâ-kader risâlesinde insanın eylemlerindeki özgürlüğüyle Allah’ın her şeyin yaratıcısı olması arasındaki sorunsalı nasıl çözüme kavuşturduğu incelenecektir. Ayrıca risâlesinin, tahkikli neşir ve tercümesi de yapılmak suretiyle literatüre kazandırılması hedeflenmektedir. Risâlenin muhtevası olan, insanın eylem ve hür irâdesine ilişkin konulara dair kazâ-kader bahsinin Kelâm,…
Sûfilerin Kelâmcılara Bakışı
Tasavvuf ve Kelâm İslâm düşünce yapısının şekillenmesinde önemli roller üstlenmiş disiplinlerdendir. Farklı bakış açılarıyla İslâm’a zenginlik kazandıran bu ilimler asırlardır süregelen tartışmaları da beraberinde getirmişlerdir. Mutasavvıflar ve mütekellimler birbirlerini eleştirirken ifrat ve tefrite düşerek itidal çizgisini zaman zaman kaybetmiş, karşımıza acımasız tenkitçiler olarak çıkmışlardır. Ancak ifrat ve tefritten uzak itidal üzere olan sûfîler ve kelâmcılar…
- 1
- 2