Ehl-i Hadis ile Mu‘tezilî Kelamcıların Eleştiri Üslubu Üzerine

Fikrî ve ilmî gelişimin yapı taşlarından biri olan tenkid faaliyeti, ilk dönemlerden itibaren İslam Medeniyeti’nde yer edinmiştir. Sahabede ilmi yönü ağır basan tenkid/eleştiri faaliyeti, hicri birinci asrın ikinci yarısından itibaren siyasal bir boyut da kazanmıştır. Bu dönemde yapılan karşılıklı tenkitlerin saf/duru ve objektif bir ilmi tartışma niteliğinden uzak olacağı ilim ehlinin malumudur. Kişisel menfaatlerden uzak tutulan ilmi tartışmaların, kişiselleştirildikten sonra ilim erbabına yakışmayan ve tahammül sınırlarını aşan bir hal aldığı tarihi olaylardan anlaşılmaktadır. Bu çalışmada, inanç ve amelî konularda birbirlerini tenkid eden ve bu çerçevede reddiye niteliğinde eserler veren ehl-i hadis ve Mu‘tezilî âlimlerden bazılarının eleştiri üslubu ortaya koyulmuştur. Eser müelliflerinin ötekiyi eleştirmede kullandıkları lafızlar tespit edilmiş ve bunların tahammül sınırlarıyla alakası üzerinde durulmuştur.

Yazar: Abdulvasıf ERASLAN
Yayın: Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
Cilt: 9
Sayı: İDEKTA
Sayfa: 25 – 32
Tarih: 2021
DOI: 10.18506/anemon.906692
ISSN: 2149-4622
URL: https://dergipark.org.tr/tr/pub/anemon/issue/64270/906692