İbn Atiyye’nin itikadı, tartışma konusu olmuştur. Çünkü bazıları İbn Atiyye’yi mu’tezile olmakla bazıları da rasyonalizmi benimsemekle suçlamışlardır. Ancak tefsirini kapsamlı bir şekilde inceleyip irdelediğimizde tefsirinde, kanıtlama gereği duymaksızın Eş’ari eğiliminin öne çıktığı görülür. Ayrıca itikadi ve müteşabih ayetlerin, Eş’ariyye fikirlerini taşıdığı fark edilmektedir. İbn Atiyye, bu ayetlerin tefsirini, ilmine, sahabe sözlerine, peygamberin hadislerine ve sahip olduğu kelamî ve felsefî güce dayandırmaya çalışmıştır. Bunun yanı sıra bazı ayetlerin tefsirinde ictihadî (yorumlayıcı) ve aklî (akılcı) yöntemlerden faydalanmış ve bu konuda istidlalî (delile dayanan) yolları izlemiştir.İbn Atiyye, tefsirinde ayetlerin tefsirini Arap dili ve kıraat bilgisine ve genel itibariyle Kur’an ilimlerine göretefsir etmeyihedeflemiştir. Ayrıca İbn Atiyye, tefsirinde Eş’ari itikadını kanıtlamayı hedeflememiş ancak Eş’ari yöntemini takip etmiştir. Bundan dolayı diğer tefsirler arasında İbn Atiyye’nin tefsiri değerli görülmüştür. Zira Ebu Hayyan ve Kurtubi gibi birçok müfessir, İbn Atiye’nin fikirlerinden faydalanarak tefsirlerinde onun yöntemini izlemişlerdir. Bu çalışma, bazı eleştirmenlerin iddia ettiğigibi itikadî yönelim üzerinde durmak için değil İbn Atiyye nezdindeki tefsîrî yönelimi önemle belirtmek için yapılmıştır. Üç bölüm halinde ele alınan bu çalışmanın ilk bölümünde İbn Atiye’yi tanımaya, ikinci bölümünde delilleriyle birlikte İbn Atiye’nin birtakım mezheplerle itham edilmesine yönelik tartışmalara, üçüncü bölümünde ise İbn Atiyye tarafından tefsîrî yönelim açısından açıklanan birtakım ayetler üzerine uygulamalı bir çalışmaya yer verilmiştir.
| Yazar: | Ahmed ALDYAB |
| Özgün Başlık: | المفسر ابن عطية بين المذهب الأشعري والاتجاه التفسيري |
| Cilt: | Kesit Akademi Dergisi |
| Sayı: | 29 |
| Sayfa: | 47-59 |
| Tarih: | 2021 |
| DOI: | 10.29228/kesit.52573 |
| ISSN: | 2149-9225 |
| URL: | https://kesitakademi.com/?mod=makale_tr_ozet&makale_id=52573 |
