Müşrik çocuklarının ahiretteki durumuna ilişkin tartışmalar, İslam’ın ilk dönemlerinden itibaren mevcuttur. Gayr-i müslimlerle yapılan savaşlar neticesinde ölen düşman çocuklarının ya da Müslüman-ların Cahiliyye Dönemi’nde kaybettikleri kendi çocuklarının uhrevî durumlarını merak etmeleri, böyle-si problematik bir alanın teşekkülüne zemin hazırlamıştır. Mevzuya dair rivayetler arasındaki içeriksel ve hükmî farklılıklar ile fırkalar arası ayrışmalar da çözümü zorlaştırmaktadır. Dolayısıyla bu mesele gerek hadis gerekse kelâm ilmi açısından müşterek bir zeminde ele alınmak durumundadır. Araştırma-nın amacı, evlad-ı müşrikînin ahiretteki durumlarına dair yapılan yorumlamaların temel dayanak nokta-sı sayılan hadisler üzerinden kelâmî fırkaların yaklaşımlarını gözler önüne sermektir. Yöntemsel açıdan; konunun cehennem, tevakkuf ve başkaca çözüm önerileri bulunması hasebiyle bir tahdîde gidilmiş ve müşrik çocuklarının cennete gireceklerine dair yaklaşım odak noktasını teşkil etmiştir. Belirlenen sınır-lama dâhilinde, rivayetler şematize edilerek sıhhat açısından değerlendirilmiştir. Akabinde muhaddisle-rin meseleye ilişkin yaklaşımları kronolojik bir biçimde aktarılarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın ikin-ci bölümü sayılabilecek kısımda ise kelâmî fırkaların gerek mezkûr hadislerden hareketle gerekse kendi iç dinamikleri çerçevesinde yaptıkları yorumlamalar, aklî delillendirmeler ve tercihler ortaya konulmuş ve bunların tutarlılıkları irdelenmiştir. Netice itibarıyla; müşrik çocuklarının cennet ehli oldukları kabu-lünü; Mutezile, Şîa ve Ehl-i sünnetin genelinin benimsediği görülmüştür. Mutezile ve Şîa’nın rivayetleri âhâd kabul edilmeleri sebebiyle -genelde- dikkate almadıkları ve daha çok aklî deliller üzerinden temel-lendirmelerini yaptıkları gözlemlenirken, Ehl-i Sünnet kelâm âlimlerinin ise hem aklî hem de naklî de-lilleri birlikte kullanarak daha isabetli bir yöntem belirledikleri ifade edilmelidir.
| Yazar: | Hafzullah GENÇ – Osman AYDIN |
| Yayın: | İslâmî Araştırmalar Dergisi |
| Cilt: | 32 |
| Sayı: | 3 |
| Sayfa: | 642-663 |
| Tarih: | 2021 |
| DOI: | |
| ISSN: | 1304-6810 |
| URL: | https://www.islamiarastirmalar.com/magazine/tr-hadis-ve-kelam-ilimleri-acisindan-musrik-cocuklarinin-ahiretteki-durumlari-I-cennetlik-olduklari-gorusleri-ozelinde-1102.html?page=archive |
