Kur’an’a göre kıyâmet vakti belirsiz olmakla birlikte yine onda, kıyâmeti gösteren bazı işaret-ler bulunmaktadır. Ye’cûc ve Me’cûc, dâbbetu’l-arz, Duhân ve şakku’l-kamer şeklinde sıralanan bu alâmetlerin kıyâmet sürecinin ilk evreleri olması da mümkündür. Tarihsel süreçte Kur’an’da bahsi geçen bu alâmetlere uydurma, zayıf veya âhâd niteliğinde çeşitli rivayetlerle çok sayıda ila-vede bulunulmuştur. Bu ilaveler, çeşitli rivayet metinleriyle sağlanmıştır. Hiçbiri mütevâtir olma-yan bu rivayetlerde Hz. İsâ’nın nüzulü, mehdî ve deccâlin zuhuru gibi üzerinde çokça polemik üretilmiş alâmetler de bulunmaktadır. Mütevâtir olmayan rivayetlerle inanç oluşturulamayacağı ilkesinden hareketle Kur’an’a ilaveten sıralanan bu hususların kabulü tartışmalıdır. Bu bağlamda kıyâmet alâmetleri olarak ortaya konulan uzun listelerin büyük bir kısmının dönemsel sosyolojik gelişmeleri işaret etmesinden maada bir kısmının da çevre kültür ve inanç mensuplarının tezle-rinden etkilenilerek tesis edildiği anlaşılmaktadır. Özellikle Hz. İsâ’nın nüzulü, mehdî ve deccâlin zuhuru iddialarının böylesi bir konseptte geliştiği anlaşılmaktadır. Bunlardan mehdînin zuhuru, önce Şîî Müslümanların yaygın olduğu ortamda siyasî yenilginin verdiği burukluğu teselli amacıy-la geliştirilmiş ve oradan etkilenen Sünnî kanadın benimsemesiyle yaygınlık kazanmıştır. Hz. İsâ’nın nüzulü ve deccâlin kabulü ise başta Hıristiyan ve diğer yabancı unsurların tesiriyle gelişti-rildiği anlaşılmaktadır.
| Yazar: | Mustafa Akman |
| Yayın: | İslâmî Araştırmalar Dergisi |
| Cilt: | 32 |
| Sayı: | 1 |
| Sayfa: | 190-214 |
| Tarih: | 2021 |
| DOI: | |
| ISSN: | 1304-6810 |
| URL: | https://www.islamiarastirmalar.com/magazine/tr-kelm-perspektifinden-kiymet-almetlerinin-mahiyeti-1074.html?page=archive |
