İnsanlık düşünce tarihinde tabiat olaylarının hilafına gelişen birçok hadisenin nakledildiği bilinmektedir. Varlığı madde ve etkileşimlerine indirgemek suretiyle açıklayan ve evrene kendi dışında aşkın bir varlığın müdahalesini kabul etmeyen materyalizm gibi akımlar dışarıda bırakılırsa, genel olarak olağan üstü olayların varlığının kabul edildiği söylenilebilir. Kelâm âlimleri, tabiattaki düzenli işleyişin neden-sonuç mekanizması içinde sanki kendi kendini var edip tekrarlıyor gibi bir izlenim verse de aslında bu mükemmel düzeni yaratan ve sürekliliğini sağlayanın Allah olduğu belirtmiş ve evreni yöneten ilâhî kanunu “âdetullah” şeklinde ifade etmiştir. Onlar tabiat kanunlarının zorunlu olmadığı görüşünden hareketle de Allah’ın kendi koyduğu âdeti değiştirebileceği sonucuna ulaşmıştır. İslam âlimleri, Allah’ın âdetini değiştirmesi neticesinde ortaya çıktığına işaret ettikleri olağan üstü olayları, dinî olanlar ve dinî olmayanlar şeklinde ikili bir tasnife tabi tutmuş, sihir, illüzyon ve kehanetin dinî olmayanlardan ve mûcize, keramet, maûnet gibi durumların ise dinî olanlardan olduğunu belirtmiştir. Onlara göre tabiat üstü olarak nitelendirilen bu olaylardan dinî olmayanlar mümin-kâfir, dindar-günahkâr herkes tarafından görülebilir. Olağan üstü olayların kâfir ve günahkârlarda görülmesi durumu mekr, ihanet ve istidrâc gibi çeşitli isimlerle ifade edilmiştir. Bu gibi fiillerin inançsız ve günahkârlarda görülmesi, onların bu fiilleriyle büyüklenmeleri, övünmeleri, daha fazla sapıtmaları neticesinde çok daha çetin bir azaba uğrayacak olmalarıyla ilişkilendirilmiştir. Dinî boyuta sahip olağan üstü fiillere gelince, bunlardan mûcizenin hikmeti elinde gerçekleştiği peygamberin doğruluğunun delili olmasıdır. Allah dostlarının elinde, tabiat olaylarına aykırı olarak gerçekleşen bir hadise olan keramet ise, Allah’ın sevdiği kullarına ihsanı ve lütfudur.
Kelâm âlimleri, itikadî bir mesele olarak değerlendirdikleri kerametin imkânını bir takım aklî ve naklî delillerle ispatlama yoluna gitmiştir. Bu çalışmanın asıl amacı, kelâmcıların kerametin imkânına ilişkin görüşlerini temellendirmede dayandıkları aklî ve naklî delillerin tespitidir. Bu nedenle gerek klasik kelâm kitaplarından gerekse çağdaş eserlerden istifade edilmek suretiyle açıklayıcı ve zaman zaman karşılaştırmalı bir yöntemle konu arz edilmeye çalışılacaktır.
| Yazar: | Fatma PINAR |
| Sempozyum Başlığı: | ŞEHR-İ AYASOFYA Uluslararası Kültür, Medeniyet ve Sosyal Bilimlerde Multidisipliner Araştırmalar Kongresi |
| Yer: | İstanbul |
| Yayıncı: | |
| Tarih: | 2021 |
| Sayfa: | 61-62 |
| ISBN: | 978-605-70289-0-7 |
| URL: | https://www.ayasofyakongresi.com |
