Şark insanının öne çıkan hususiyetlerinden birisi, toplumda kabul görmüş yüce şahsiyetleri, mistik bir atmosfer içinde teneffüs etmektir. Tarihte hem mutasavvıf hem edebiyatçı kimliği ile öne çıkmış Ahmed-i Hani (ö. 1119/1707), Fakiy-i Teyrân (ö. 1041/1631-32) misali hakkında yazılı bilgiler sınırlı olmakla birlikte, şifahȋ kültürle gelen birçok menkıbe bulunmaktadır. Çalışmamızın ana konusunu teşkil eden Molla Ahmed el-Cezerî’de de aynı durum söz konusu olup, hakkında pek fazla bilgi bulunmamaktadır. Molla Ahmed el-Cezerî (1560-1640), tasavvufȋ meşrepte yol almış, şark insanının gönlünde yer edinmiş Cizreli bir âlimdir. “Divan” adlı eseriyle meşhur olmuştur. Divan edebiyatının inceliklerine vakıf olmuş, Türkçe, Arapça ve Farsçayı ileri düzeyde bilmektedir. Divanından anladığımıza göre Molla Ahmed el-Cezerî’nin Allah tasavvurunun oluşmasında, kâinatta müşahede ettiği esma-i hüsna’nın tecellileri etkili olmuştur. Tabiattaki hayretengiz hadiseler, deveranlar, kusursuz intizam ve işleyiş; Cezerî’nin gönül dünyasını farklı bir boyuta taşımıştır. O, İslam inanç esaslarını, peygamberlerin yaşamış oldukları olayları ve mucizeleri edebȋ bir üslupla ele alıp telmihlerde bulunmuştur. Çalışmamızda genel olarak konular, başlıklar halinde bildirilerek önce kısa bir açıklama yapılmış, daha sonra önceden taranan beyitler, ilgili bölümlerde verilerek açıklanmıştır.
| Yazar: | EYUP TABARA |
| Tür: | Yüksek Lisans |
| Üniversite: | Fırat Üniversitesi |
| Danışman: | DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT GÖKALP |
| Yayın Yeri: | Elazığ |
| Tarih: | 2021 |
| Sayfa: | 92 |
| URL: | https://tez.yok.gov.tr |
