Osmanlı ulemâsının Şîa’ya bakışı: Kadızâde Mehmed Efendi (ö.1582-1635) örneği

Bu çalışmada 17. Yüzyıl başlarında yaşamış Kadızâde Mehmed Efendi’nin Şîa’ya bakışı ele alınmıştır. Ayasofya vaizi olması ve toplumda gördüğü aksaklıkları vaazlarında sert bir dille eleştirmesiyle bilinen Kadızâde, Şîa hakkında Nasru’l-Ashâb ve’l-Ahbâb ve Kahru’l-Kilâb es-Sebâb fî Reddi’r-Ravâfid ile Menâkıbu’s-Sahâbe ve Mesâlibu’r-Ravâfız adlı eserleri telif etmiştir. Araştırmada önce Kadızâde’nin yaşadığı dönemin siyasî yapısı ele alınmış ve bunun yanında 15.Yüzyıldan Kadızâde Mehmed Efendi’ye kadar Şîa hakkında eser telifinde bulunan birçok alimden, eserinden ve Şîa hakkındaki görüşlerinden kısaca bahsedilmiştir. Daha sonra Kadızâde’nin hayatı, eserleri, Şîa hakkında telif ettiği eserlerin detaylı incelemesi yapılmış ve Kadızâdeliler hareketindeki yeri üzerinde durulmuştur. Kadızâde’nin Şîa’yı imâmet, sahabeye sövme, takiyye, Hz. Âişe ‘ye karşı tutumları, birçok itikadî ve amelî hususlardan dolayı eleştirdiği ve tekfir etme yoluna gittiği tespit edilmiştir. Ayrıca eserleri detaylı incelendiğinde amacının Şîa’yı yermek değil, Sünnî toplumu Şîa’ya karşı bilinçlendirme çabası olduğu söylenebilmektedir.

Yazar: SÜMEYYE MOLLAİBRAHİMOĞLU
Tür: Yüksek Lisans
Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
Danışman: PROF. DR. AHMET İSHAK DEMİR
Yayın Yeri: Rize
Tarih: 2022
Sayfa: 85
URL: https://tez.yok.gov.tr
15 Ocak 2023