Şemseddin Günaltay’ın kelâmî görüşleri

Bu çalışmanın konusu yeni ilm-i kelâm döneminde yaşamış bir aydın olan Ordinaryüs Profesör Mehmet Şemseddin Günaltay’ın kelâmî görüşlerini incelemektir. Tezimiz giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmaya giriş mâhiyetindeki bilgilere yer verildikten sonra, birinci bölümde Günaltay’ın hayatı ve eserlerinden bahsedilmiştir. İkinci bölümde Günaltay’ın varlık ve bilgi anlayışı ile ulûhiyyet, nübüvvet ve âhiret konularıyla ilgili görüşleri ele alınmıştır. Varlık teorisi başlığı altında yazarın kelâm atomculuğu ve kelâmda nedensellik teorisine ilişkin düşüncelerine değinilmiştir. Bilgi teorisi bağlamında bilginin imkânı ve kaynaklarına dair fikirlerinden bahsedilmiştir. Ulûhiyyet başlığı altında önce Günaltay’ın inkârcı akımlara karşı savunduğu fikirler ortaya konulmuştur. Ardından Günaltay’ın, Allah’ın zâtı ve sıfatları ve kazâ-kader meselesi ile ilgili görüşlerine yer verilmiştir. Çalışmamızda Günaltay’ın, kelâm ilminin nübüvvet konuları üzerinde durmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte imâmet konusu dolaylı olarak nübüvvetle ilişkilendirilebilir. Bu nedenle bu başlık altında onun imâmete dair görüşleri ele alınmıştır. Âhiret başlığı altında Günaltay’ın ruh düşüncesiyle alâkalı fikirleri belirtilmiştir. Üçüncü bölümde ise onun kelâm tarihi ile ilgili değerlendirmeleri ile İslâm ve din anlayışından söz edilmiştir. Bu bölümde onun kelâm tarihine yönelik analizleri ile İslâm âleminin içinde bulunduğu gerilemenin nedenleri ve çözümleri konusundaki düşüncelerine yer verilmiştir. Çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır.

Yazar: MERYEM İSKENDER
Tür: Yüksek Lisans
Üniversite: Trabzon Üniversitesi
Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZÜLEYHA BİRİNCİ
Yayın Yeri: Trabzon
Tarih: 2022
Sayfa: 187
URL: https://tez.yok.gov.tr
15 Ocak 2023