19. yüzyılın ikinci yarısında matbaanın etkin kullanılması ile birlikte Osmanlı Devleti’nde birçok eser telif edilmiş, çok sayıda gazete ve mecmua çıkarılmıştır. Bunun yanında Batı’da Arap harfleriyle basılmış çok sayıda eser de Osmanlı ülkesine getirilmiştir. Dönemin siyasî hareketliliği yanında Osmanlı tebaasındaki farklı ulusların talep ve isyanları, yönetim açısından çeşitli sıkıntılar doğurmuştur. Bu sıkıntılar neticesinde devlet, matbuatı düzenlemeye yönelik birtakım denetimler uygulamıştır. 1889 yılında kurulan Tetkîk-i Mesâhif-i Şerife ve Müellefât-ı Şeriyye Meclisi de bu kurumlardan birisidir. Dinî eserler ile Arapça ve Farsça yazılmış eserler tetkik edilerek Müslümanlar için zararlı görülenlerin tab ve neşri engellenmiştir. Basımına müsaade edilmeyenlerle ilgili gerekçeli kararlar hazırlanmıştır. Bu çalışmada Tetkîk-i Mesâhif-i Şerife ve Müellefât-ı Şeriyye Meclisi defterleri incelenerek akâid, kelâm ve İslâm mezhepleri konularında tespit edilen eserler hakkında literatür taraması yapılmıştır. Bu kurumda incelenen eserler ruhsat durumuna göre listeler halinde tasnif edilmiştir. Eserlerin, çoğunlukla özgün türde yazılmış müstakil çalışmalar olduğu görülmekle birlikte, şerh, haşiye ve tercüme türünden eserler de incelenmiştir.
Yazar: | PAKİZE ÖZKAN |
Tür: | Yüksek Lisans |
Üniversite: | Karabük Üniversitesi |
Danışman: | DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN IŞIK |
Yayın Yeri: | Karabük |
Tarih: | 2021 |
Sayfa: | 135 |
URL: | https://tez.yok.gov.tr |