Din Ve Bilim Açısından Yaratılış
“Din ve Bilim Açısından Yaratılış” adlı bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. “Dinler Tarihi Açısından Yaratılış” adını taşıyan ilk bölümde, İslâm dinine gelinceye kadar mitolojide ve dinlerde insanın ve evrenin yaratılışı konusunda başlıca ne gibi yaklaşımların geliştirildiğini ortaya koyan yazılar bulunmaktadır. “İslâm Düşünce Ekolleri Açısından Yaratılış” adlı ikinci bölüm, Kur’an ve Hadis gibi temel dini kaynaklarda…
Câhız
Müslümanlar Hz. Peygamber’in vefatı sonrasında yaşanan siyasi, kültürel ve ekonomik alanlardaki hızlı değişimlere uyum sağlamakta zorlandıkları için farklı görüş ve düşüncelere hep mesafeli olmuşlardır. Bu yaklaşımdan en fazla nasibini alanlardan biri Mutezile’dir. Oysa Mutezili fikirler, ömrünün çoğunda Mutezili olan Eş’âri ve Mâtüridi tarafından kültürel havzamıza dâhil edilmiştir. Öte yandan Mutezile, yekpare bir düşünce sistematiği bulunmayan,…
Alevîlik-Bektaşîlik -Tarihi, Dini, Sosyal ve Güncel Boyutlarıyla-
Geleneksel Alevîlikten modern Alevîliğe geçiş sürecinin yaşandığı günümüzde konu ele alınırken bilimsel bir bakış tarzı ile tarafsız bir yaklaşımı öne çıkarmak suretiyle ideolojik ve politik tutumlardan uzak durmak bir zorunluluktur. Aksi halde ideolojik bakış açıları ve farklı saiklerle yapılan çalışmaların konunun iyi anlaşılıp çözümlenmesine değil, daha karmaşık ve içinden çıkılmaz bir hal almasına sebebiyet vermesi…
Şiî Teopolitiğin Tefsire Yansıması -İlk Üç Halife Bağlamında-
Kur’ân-ı Kerîm vahiy yoluyla 23 yıl zarfında Hz. Peygamber’e indirilen, tevatüren nakledilen okunmasıyla ibadet edilen mu’ciz bir kitaptır. Hz. Peygamber döneminde yaşanmış olaylarla ilgili inen Kur’an âyetleri o dönemi daha sağlıklı bir şekilde anlamamıza ışık tutmaktadır. İslâm’a giren halkların bu gerçeği göz ardı edip kendi birikimlerine dayanarak Kur’ân-ı Kerîm âyetlerini tefsir etmeye ve sahip oldukları…
İsbât-ı Vâcib Tartışmaları -Celâleddin Devvânî Yorumu, Kaynakları ve Günümüze Yansımaları-
Elinizdeki kitap, İslam düşüncesinin müteahhit döneminin 15. yüzyılda muhakkik kimliği ile öne çıkan düşünürlerinden olan Celâleddin Devvânî’nin Risale fî İsbâti’l-vâcibi’l-kadîme ve Risale fî İsbâti’l vâcibi’l-cedîde adlı risalelerinin içerdiği meselelerin kaynaklan ve günümüz inanç problemlerinin çözümüne ne gibi katkısının olabileceğinin tartışıldığı “Celâleddin Devvânî’nin İsbât-ı Vâcib Yorumunun Günümüz İnanç Problemlerinin Çözümüne Katkısı” başlıklı çalıştayda sunulan çalışmaları bir araya getirmektedir. Kitapta yer…
Mu‘tezile Akaidi
Adı, çağları ve mezhepleri aşan el-Keşşâf adlı tefsiriyle özdeşleşen Zemahşerî (ö. 538/1144), Muʻtezile’nin son kalesi olan Hârezm’in en önde gelen Mu‘tezilî âlimlerindendir. Kelâma ilişkin bilinen tek eseri olan el-Minhâc, Mu‘tezilî düşünceyi büyük bir açıklık ve özlülükle ortaya koyan bir akāid metnidir. Zemahşerî, el-Minhâc’da seleflerinin fikirlerini derlemek ve karşılıklı argümanlara da yer vermek suretiyle, Mu‘tezile’nin VI/XII. yüzyıldaki gündemini veciz bir…
Tefsir-Kelam İlişkisi İsmail Konevî’nin Envârü’t-Tenzîl Hâşiyesinde Kesb Nazariyesi
İsmail Konevî Efendi Envâru’t-tenzîl hâşiyesinde ayetler bağlamında birçok kavram ve tartışmayı ele almıştır. Bunlar arasında insan fiilleri tartışması hâşiyede sıklıkla işlenen bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Konevî doğrudan veya dolaylı olarak kulların fiilleriyle ilişkilendirdiği ayetleri kesb nazariyesi çerçevesinde te’vîl etmiş ve yaşadığı dönemin öne çıkan kaynak ve tartışmalarını hâşiyesine taşımıştır. Hâşiyede mezkûr konuya dair tefsir faaliyeti bir…