İsmâilîlik ve Neoplatonizm: Ebû Ya‘kûb es-Sicistânî Örneği
Bu çalışma Ebû Ya‘kûb es-Sicistânî’nin Yeni Eflâtuncu görüşlerini, Plotinus’un düşünceleriyle karşılaştırmalı olarak ele almaktadır. 4./10. yüzyılda yaşayan Sicistânî, İsmâilîliğin Horasan-Mâverâünnehir dâîlerindendir. Zikredilen dönemde dâîlerin fikirlerini yayabildiği ve entelektüel düşünceler geliştirdiği bölgede, İsmâilîlerin güç kazandığı, bazı devlet adamlarının onlara destek verdiği gözlenmektedir. Bu gelişim, Muhammed b. Ahmed en-Nesefî ve Ebû Hâtim er-Râzî gibi dâîlerin Sicistânî’ye hatırı…
Elmalılı Hamdi Yazır’ın tefsirinde kötülük problemi
Kötülük sorunu, insanoğlunun varoluşundan bu yana pek çok düşünür tarafından tartışılagelen bir problem olmuştur. Kelam ilminin de tartışma konuları arasında ön planda yer alan kötülük problemi için farklı fikirler öne sürülmüş, sorun anlaşılmaya çalışılmıştır. Kelâmî problemlerde, Ehl-i Sünnet anlayışının dışına çıkmamaya özen gösteren Elmalılı M. Hamdi Yazır’ın meseleye yaklaşımını Hak Dini Kur’an Dili adlı Tefsirini…
Ehl-i Sünnet’in Kozmoloji Anlayışında Eş’arî’nin Rolü/Etkisi
Bu çalışma Ebü’l-Hasan el-Eş’arî’nin (ö. 324/935-36) âlem anlayışının Ehl-i Sünnet’in kozmoloji anlayışına etkisini ihtiva etmektedir. Bu bağlamda onun âlem ve âlemin unsurlarına (cevher, araz, cisim, mekân, hareket, nedensellik) yönelik fikirleri ele alınıp irdelenmeye çalışılmıştır. Eş’arî’nin, mensubu olduğu Mu’tezile’den ayrıldıktan sonra dakîk konularda aldığı birikimi kendi yöntemiyle nasıl mezcettiği ve başta Eş’arî’lik ekolü olmak üzere Ehl-i…
Gazzâlî’nin Allah’ın Sıfatları Teorisi
Bu çalışma Ebu Hamid Gazzâlî‘nin ilâhî sıfatlar konusunda görüşlerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu konu temelde tanrı-âlem ilişkisine dairdir. Dolayısıyla çalışma Gazzâlî’nin hem ilâhî sıfatlar konusundaki görüşlerini ortaya koyar. Gazzâlî, İslami ilimlerin hemen her alanında eser veren üretken bir XII. Yüzyıl âlimidir. O bilinirliği oranında da hem çağdaşlarını hem de sonraki yüzyılları etkilemiştir. Eser şemasına bakıldığında,…