Harputlu Abdülhamit Hamdi Efendi’nin (1830-1902) İnsan Fiilleri Meselesine İlişkin Fikirleri ve Değerlendirilmesi
Bu makale Harputlu Abdülhamid Hamdi Efendi’nin insan fiilleri konusundaki görüşlerini tespit etmek ve değerlendirmek amacıyla yazılmıştır. İslam düşünce tarihinde Müslüman âlimlerin zihinlerini en fazla meşgul eden konulardan birisi kuşkusuz bir problematik olarak “insanın fiillerindeki özgürlüğü”dür. Allah’ın mutlak iradesi karşısında insan iradesinin mahiyeti, fiillerindeki rolü ve buna bağlı olarak ortaya çıkan problemler İslâm düşüncesi tarihinde mezhepler…
Kelam Atomculuğu Bağlamında Kudret-Fiil İlişkisine Dair Tartışmaların Arka Planı
Kelâm disiplini içinde yer alan atomculuk düşüncesi, kelâmcıların kendi teolojik kabullerine uygun bir âlem tasavvuru oluşturmada önem taşımaktadır. Kelâmın kozmoloji anlayışını şekillendiren cevher-araz teorisi, insan fiilleri konusuyla da yakından ilişkilidir. Zira hem Mu‘tezile hem de Ehl-i sünnet kelâmcılarının ef‘âlü’l-ibâd konusundaki tartışmaları cevher-araz düşüncesi bağlamında ele aldıkları görülmektedir. Bu açıdan söz konusu teori, kozmoloji tasavvuru oluşturmada…
Hüseyin b. Hasan El-Hüseynî El-Halhâlî’nin Risâle Fî İsbâti’l-Vâcib Adlı Eserinin Tahkik Ve Tahlili
Bu çalışma Hüseyin b. Hasan el-Hüseynî el-Halhâlî’nin (ö. 1014/1605) Risâle fî İsbâti’l-vâcib adlı risalesini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada henüz literatürde bilinmeyen ve üzerine çalışma yapılmamış olan Hüseyin Halhâlî’nin bu risalesinin tahkikinin yapılarak İslam düşünce tarihi literatürüne kazandırılması hedeflenmiştir. Belirlenen bu hedefler doğrultusunda çalışma, müellifin hayatı, risalenin nüshaları ve risalenin müteallık olduğu problemleri kapsamaktadır. Halhâlî’nin Risâle fî…