“Fahreddin er-Râzî’de Mârifetullaha Götüren Nazar” isimli bu tez, erken dönemde imân mevzûsu ile ilişkili olarak tartışılan, ilerleyen süreçte ise yöntemsel bir veche kazanan Tanrı bilgisine ulaştıran nazar konusunun Fahreddin er-Râzî’nin düşünce sisteminde nereye konumlandığını ve nasıl yorumlandığını tartışmaktadır. Araştırmanın birinci bölümünde mârifetullahın kulun mükellefiyet dairesine ilk olarak hangi ekol tarafından dâhil edildiği ve yöntemsel manada nazarın bu bilgiye ulaşma sadedinde kullanımının ne zaman ortaya çıktığı araştırılmaktadır. Bunun yanı sıra mârifetullaha ulaştıran nazarın hareket noktasının cevher-araz teorisi olarak tayin edilmesinin nasıl gerçekleştiği açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca mârifetullaha götüren nazar konusunun tarihsel gelişimi ile birlikte Râzî’ye kadar olan süreçteki kırılma noktaları belirtilip erken dönemdeki düşünürler ile Fahreddin er-Râzî’nin görüşlerinin benzeştiği yerlere işâret edilmiştir. İkinci bölümde ise Râzî’nin felsefî sisteminde mârifetullahı nasıl anlamlandırdığı ve nereye konumlandırdığı açıklanmış, nazar ve istidlâl metodunun metafizik bir yapıya sahip olan Tanrı bilgisi bağlamındaki yeterliliği anlatılmıştır. Mârifetullaha ulaşma noktasında kullanılan delîlin mâhiyeti ve ne olduğu sorunları Râzî’nin kurmuş olduğu sistem bağlamında tartışılmıştır. Ayrıca Râzî’nin istidlâl yöntemine alternatif olan müşâhede ve ta’lîm yöntemleri sadedindeki görüşleri açıklanmış ve yöntemler bağlamındaki bakış açısı izâh edilmiştir. Mârifetullaha ulaştıran nazar konusunun teklîfle de irtibâtı olması dolayısıyla insan fiilleri ve bu bağlamda Râzî’nin nazarla mükellefiyeti nasıl temellendirdiği açıklanmaya çalışılmıştır.
| Yazar: | AHMET KOCA |
| Tür: | Yüksek Lisans |
| Üniversite: | İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi |
| Danışman: | PROF. DR. İLYAS ÇELEBİ |
| Yayın Yeri: | İstanbul |
| Tarih: | 2021 |
| Sayfa: | 140 |
| URL: | https://tez.yok.gov.tr |
